Osada neolityczna w Kopcu

Każdy dzień jest kawałkiem historii,

nikt nie jest w stanie opowiedzieć jej do końca.

(José Saramago)

Znajduję dużą przyjemność w poznawaniu skansenów... Dla mnie są to miejsca magiczne,  miejsca gdzie mogę przeżyć bogactwo kultury ludowej, poczuć dotyk historii, i  mogę również bliżej przyjrzeć się przeszłości... Z chęcią odwiedzam też  kolejną atrakcję,  różnego rekonstrukcje pradziejowych  osad... 

Wiem, że takie rekonstrukcje można oceniać zarówno pozytywnie, jak i negatywnie, zależnie od miejsca i sposobu wykonania... Muszą być wznoszone w specyficzny sposób, z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy i wymagań konserwatorskich...

Pierwsze ślady człowieka na terenie współczesnej Polski pochodzą z okresu zlodowacenia środkowopolskiego, a więc około 130 tys. lat temu... Jednak późniejszy okres  zahamował rozwój osadnictwa... Zmianę przyniósł dopiero skok  cywilizacyjny i kulturowy przypadający na początek okresu neolitu, około 4500 - 1800 p.n.e.

W 1865 roku,  angielski arystokrata Sir John Lubbock pasjonat archeologi i antropologii wymyślił takie terminy jak: paleolit i neolit, na zaznaczenie odpowiednio epoki starego i nowego kamienia... Neolit - greckiego néos "nowy" i lithos "kamień" - to młodsza epoka kamienia, epoka kamienia gładzonego... 

Ponad 5000 lat temu ludzie zamieszkali południowe tereny obecnej Polski... Badania archeologiczne pomnażają wiedzę o naszej przeszłości i uzupełniają luki w naszej historii... Aby lepiej, bardziej obrazowo przybliżyć nam te odległe czasy powstają  rekonstrukcje pradziejowych  osad... Odwiedzając takie miejsca mogłam zobaczyć, jak mieszkali i czym się zajmowali nasi przodkowie...

Na Ziemi Świętokrzyskiej osady neolityczne  zostały odkryte między innymi w Kopcu, Iwaniskach, Ujeździe, Mydłowie, Strzyżowie i Opatowie... Poznałam kilka rekonstrukcji pradawnych osad, a w ostatnim czasie Osadę neolityczną w Kopcu w pobliżu Opatowa... 

Gdy przekroczyłam bramę tego interesującego miejsca poczułam się, jakby wehikuł czasu przeniósł mnie w odległą przeszłość... Po osadzie oprowadza  przewodnik, który w bardzo ciekawy i humorystyczny sposób kreśli nam tę odległą przeszłość... 

Osada tętni życiem, nie mam tu wcale na myśli odwiedzających turystów... Po prawej stronie jest spory staw z udomowionym ptactwem... Są gęsi białe, kaczki krzyżówki i spore stado gęsi gęgawy...  Obok stawu chata rybaka i myśliwego... Wewnątrz znajduje się  posłanie wysłane skórami, odtworzona broń i ceramika...  

Spacerując po osadzie moja wyobraźnia przenosi mnie w pradawne dzieje... Napływające z południa ludy przynoszą na tereny obecnej Polski umiejętność uprawy niektórych roślin i hodowli zwierząt... Człowiek nie musi już wędrować w poszukiwaniu pożywienia... Zakłada stałą osadę, zapewniającą lepszą ochronę przed nieprzyjacielem... Tereny pod uprawę pozyskuje, wypalając i karczując lasy wokół osad...  Pierwszymi roślinami uprawianymi były zboża - pszenica, jęczmień, orkisz, płaskurka, len, rośliny motylkowe... 

W osadzie, która ogrodzona jest drewnianą palisadą, na powierzchni 0,5 ha znajduje się siedem obiektów w tym sześć chat... Na początku znajduje się dom rady starszych, która sprawowała władzę...

Kolejną budowlą jest wędzarnia i piec do wypieku chleba... Wędzonki można było przechowywać przez długi czas... W ten sposób tysiące lat temu dbano o to, by mięso upolowanych zwierząt  mogło przetrwać zimę... Chleb miał formę placków, wypiekano w glinianych piecach z mąki zmieszanej z wodą i różnymi ziarnami...

W okresie neolitu chów zwierząt opierał się przede wszystkim na bydle oraz kozach i owcach... Przy domostwach trzymano   małe stada... W  tutejszej osadzie znajduje się zagroda z kozami...

Chociaż była tutaj ludność rolnicza to chętnie hodowano również świnie... Szybko się rozmnażały, szybko rosły, były wszystkożerne i dostarczały dobrego źródła mięsa i tłuszczu... Panujący u nas klimat i przyroda były dla niej doskonałe... Archeolodzy na stanowiskach znajdują kości dzików i świń... 

W osadzie neolitycznej w Kopcu możemy zobaczyć trzy świnie węgierskiej rasy, mangalice...  Zwierzęta tarzają się w błocie... Mangalice pokryte są bujną wełnistą szczeciną... Rasa powstała po skrzyżowaniu dwóch starych ras świń pastwiskowych z dzikiem... Mięso mangalic uznawane jest za perłę wśród mięs wieprzowych...

Rozniecanie ognia było codzienną koniecznością od czasów najdawniejszych... W neolicie na rozpalenie ognia posiadali jedną prymitywną technologię... Uderzali kamień o kamień, aż pojawiło się kilka iskier podpalając hubę... W osadzie neolitycznej w Kopcu obserwuję ciekawy pokaz  rozpalania ognia jak sprzed tysięcy lat...

Osada neolityczna cieszy się zainteresowaniem...  Czynna codziennie od godziny 10,00 - 18,00

Ceny biletów 12 złotych normalny, 10 zł ulgowy, 8 zł grupowy,

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę zdrowego, szczęśliwego pełnego słońca weekendu...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...