zarazem nad jego znikomością.
(Św. Brat Albert)
W pierwszą niedzielę listopada udałam się do Krakowa aby odwiedzić tamtejszy Cmentarz Rakowicki... Jest jednym z najstarszych cmentarzy w mieście... Założono go w latach 1801 - 1802, a otwarto rok później... Został ulokowany przy drodze wiodącej do wsi Rakowice (dzisiaj jest to ulica Rakowicka) na gruntach wsi Prądnik Czerwony, na terenach należących do karmelitów bosych w Czernej... Wówczas był to teren odsunięty od centrum miasta...
Ten, tak jak i inne cmentarze "nowego typu" powstał wskutek dekretu cesarza Austrii Józefa II z 1784 roku (tzw. edykt józefiński) zakazującego pochówku na cmentarzach przykościelnych położonych w obrębie miasta... Przepisy zostały wprowadzone przez zaborcze władze austriackie ze względów sanitarnych i z obawy przed szerzącymi się epidemiami... Jednak świecka władza austriacka tym dekretem dążyła do pełnego zlaicyzowania państwa, nawet w kwestii pogrzebów...
Alejkami przecinającymi kwatery spacerowałam bardzo powoli w nastroju skupienia i zadumy... Podziwiałam piękny jesienny krajobraz nekropolii, pomniki i krypty projektowane przez najlepszych artystów... Są tutaj prawdziwe perełki rzeźby, rzemiosła artystycznego i małej architektury autorstwa m.in. Bronisława Chromego, Karola Hukana, Wacława Szymanowskiego, autora pomnika Chopina w w Łazienkach w Warszawie... Cmentarz Rakowicki jest wielkim dziełem sztuki i pomnikiem historii Polski...
Serce spowiła tęsknota
Pierzchły urocze moje sny
Nie powróci już chwila ta złota
Pozostaną wspomnienia i łzy
Jak drzewo wichurą targane
Nie ma siły i lamie się już
Tak me serce tęsknota nękane
Traci siły wśród życiowych burz...
(Mieczysław Święcicki)
Od 216 lat na Cmentarzu Rakowickim chowani byli zwykli krakowianie, jak i bardzo zasłużeni obywatele miasta... Aleja Zasłużonych to panteon Krakowa i narodowej kultury, tutaj spoczywają wybitni naukowcy, aktorzy, malarze, piosenkarze, pisarze, poeci, zasłużeni prezydenci miasta... Zapalamy znicze na grobach: Jerzego Kerna, Marka Grechuty, Mieczysława Święcickiego, Jerzego Bińczyckiego, Barbary Kwiatkowskiej-Lass i Heleny Czerny-Stefańskiej... Pochowano również ofiary katastrofy smoleńskiej: Janusza Kurtykę, Wiesława Wodę, Andrzeja Kremera i Włodzimierza Potasińskiego... Aleja Zasłużonych liczy już około 150 grobów...
Na Rakowicach spoczęli m.in. Jan Matejko, Helena Modrzejewska, Józef Mehoffer, Wisława Szymborska, Piotr Skrzynecki, Tadeusz Kantor, Juliusz i Wojciech Kossakowie, Marian Konieczny, Zbigniew Wodecki...
Spaceruję co krok się zatrzymuję, uważnie czytam inskrypcje, rozmyślam o ludziach, którzy tutaj spoczywają... Na jednym z nagrobków wybrany fragment wiersza Leopolda Staffa:
Uwiędło jedno życie
I w kraj odeszło cieni.
Tyle się odmieniło,
A świata to nie zmieni.
Patrzyłam z podziwem na bardzo często powtarzający się motyw ozdobny nagrobków, na rzeźby niezwykłych aniołów... Są Anioły: pokoju, miłości, wiary, śmierci, smutku, ciszy... Nie wiadomo kiedy minęła kolejna godzina spaceru, aby jednak zajrzeć na każdą alejkę i dotrzeć do każdej kwatery potrzeba bardzo dużo czasu... Dalsze zwiedzanie cmentarza zostawiam sobie na następny raz...
Cmentarz Rakowicki przypomina ogromny park o powierzchni 42 ha... Przy alejkach rośnie wiele starych drzew: świerków, topoli, modrzewi, tui, które swym smutnym wyglądem harmonizują z otoczeniem, cyprysów kojarzonych z żałobą, akacji będących znakiem zmartwychwstania...
Jesień jest tu bardzo widoczna... Każdy nawet niewielki podmuch wiatru zrywa liście z drzew, które spadając pokrywają alejki i nagrobki cmentarne...Na cmentarzu jest kolorowo od barwnych kwiatów, płonących zniczy a także liści...
Cmentarz Rakowicki obok Skałki i Wawelu to centrum polskości, pamięci narodowej, miejsce odwiedzane przez wielu... Został wpisany w 1976 roku do rejestru zabytków i jest częścią narodowego dziedzictwa kulturowego...
Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...
Serdecznie wszystkich pozdrawiam...
