Görlitz - Spacer po mieście

 

Jedną z najbardziej odważnych rzeczy, które możesz zrobić,

to określić siebie, wiedzieć kim jesteś,

w co wierzysz i co chcesz osiągnąć. 

(Sheila Murray Bethel)

Dzisiaj zabieram Was do Görlitz, jednego z najpiękniejszych miast Niemiec... Jest to nienaruszony klejnot kultury, miasto graniczne i skrzyżowanie dróg między Europą Wschodnią i Zachodnią... Perła Górnych Łużyc posiada ponad tysiącletnią historię...  Görlitz na początku było słowiańską osadą... W XI wieku miasto zyskało na znaczeniu, stając się częścią Via Regia, ważnego szlaku handlowego łączącego Santiago de Compostela z Kijowem...

Droga ta przyciągała kupców i rzemieślników, którzy wzbogacali Görlitz, przekształcając je w kwitnący ośrodek włókienniczy... XVII wiek przyniósł napływ nowych stylów architektonicznych i religijnych... Görlitz stało się tyglem stylów, co znalazło odzwierciedlenie w jego starówce: od gotyckich kościołów, po renesansowe i barokowe pałace... Reformacja również odcisnęła swoje piętno, zmieniając duchową i polityczną dynamikę regionu... 

Miasto ma jedną unikalną cechę: podzielone po II wojnie światowej na dwie części wzdłuż rzeki Nysy Łużyckiej, na mocy postanowień konfederacji poczdamskiej...

Zatrzymuję się na parkingu w Zgorzelcu i do Görlitz idę Mostem Staromiejskim nad Nysą Łużycką... Pierwszy raz o moście wspomniano już w 1298 roku... Pierwotny most był był drewniany i dlatego  na przestrzeni wieków wielokrotnie przebudowany... Niszczyły go powodzie, kra, pożary... Dzisiejszy Most Staromiejski został otwarty w 2004 roku i jest to kładka dla pieszych...

Moją uwagę przykuł budynek spichlerza znajdujący się po prawej stronie Nysy, czyli po polskiej stronie... Na ścianach spichlerza w 1998 roku powstała kolorowa płaskorzeźba o nazwie WAZE (Wizerunek Artystyczny Zjednoczonej Europy)...

Stojąc na moście podziwiam panoramę Görlitz, z dominującym kościołem parafialnym św. Piotra i Pawła (niem. Pfarrkirche St. Peter und Paul), masywnym, popielatym Waidhaus (Renthaus) najstarszym XIII- wiecznym budynkiem w mieście, dawnym składem sukna i warsztatem sukienników i farbiarzy...

Kościół parafialny św. Piotra i Pawła jest wizytówką miasta i  wznosi się wysoko nad Nysą Łużycką... Jest to jedna z najstarszych świątyń w mieście... Ten późnogotycki kościół pięcionawowy został zbudowany w 1487 roku... Wejście główne jest od zachodniej strony.... Surowa fasada jest ozdobiona przepięknym XIII-wiecznym, wczesnogotyckim  portalem, Bramą Panny Młodej i  pochodzi z czasów jego późnoromańskiego poprzednika... Jest uskokowy z czterokolumnowymi ościeżami nakrytymi ostrołukowymi łukami, ozdobionymi motywami ornamentalnymi... Portal wpisany jest w wimpergę zwieńczoną pinaklem... Po wielkim pożarze w XVII wieku wyposażenie jest barokowe... Ołtarz główny też jest barokowy, z obrazem Wniebowstąpieniem Pańskim... Najcenniejszym zabytkiem są Organy Słoneczne... Nazwa pochodzi z powodu umieszczonych w prospekcie 17 słońc, w których znajdowały się piszczałki...

Podążam Peterstraße, stopniowo wspinam się wyżej... Ulica łączy Dolny Rynek z kościołem Piotra i Pawła... Idąc, cały czas mam wrażenie przeniesienia się w czasie... Wędruję miedzy niesamowitymi zabytkami Görlitz... W pewnej chwili widzę w głębi  Wieżę Mikołaja, pierwotnie to część Bramy Mikołaja... Wyznaczała północne wejście do miasta... To cenny zabytek pochodzący z 1250 roku...

Moją uwagę przykuwa kamienica w popielatym kolorze z renesansową fasadą... Szczególnie efektowna dzięki ciemnym prostokątom i jasnym spoinom zaprawy... Część fasady zawiera elementy barokowe... Z zachwytem przygadam się renesansowemu portalowi z 1544 roku...

Wierzcie mi, tutaj każda kamienica jest piękna i wyjątkowa... Nie spodziewałam się, że w tym mieście zobaczę  takie cudeńka architektoniczne... To są wspaniałe pamiątki przeszłości... Nie mogłam przejść obojętnie, przystawałam co chwilę, aby zrobić zdjęcia... Wpatrywałam się jak zaczarowana w przepiękne fasady kamienic, portale, które tutaj występują w różnych formach, takich jak półkoliste, z kolumnami, prostokątne, bogatymi zdobieniami, a ich wygląd zależał od stylu architektonicznego... Dawno nie widziałam takiego nagromadzenia piękna...

Elementy portalu wejściowego  kamienicy przy Peterstraße Nr. 10...  Pochodzi z 1578 roku (zdjęcie ogólne wyżej)i po bokach przedstawia Justycję i Lukrecję... Boginia Sprawiedliwości Justycja nie posiada opaski na oczach, symbolizując w ten sposób wolną jurysdykcję rady miejskiej... Lukrecja, legendarna postać z VI w p.n.e. symbolizuje tutaj m.in. tragedię, honor,  czystość, cnotę i wierność... Oprócz tych dwóch postaci, nad portalem znajdują się dwie głowy męskie...

Spokojnym krokiem doszłam do (Untermarkt) Dolnego Rynku... Po raz pierwszy udokumentowano go jako targowisku na początku XIV wieku... To serce nie tylko starego ale właściwie całego miasta...  Jest najpiękniejszym placem w Görlitz... Spacer po Dolnym Rynku pozwala poznać bogatą historię i różnorodność kulturową tego miasta... Posiada niemal w całości zachowaną zabudowę, która rozrastała się nieprzerwanie od XIV wieku... Budynki z późnego gotyku, renesansu i baroku stoją obok siebie...

Przepiękną budowlą na Dolnym Rynku jest Nowy Ratusz, który powstał  w 1903 roku na miejscu dwóch barokowych kamienic... Ta imponująca, neorenesansowa budowla odzwierciedla aspiracje rozwijającego się miasta... Zwrócona w stronę Dolnego Rynku fasada zdobiona jest herbami sześciu miast należących do Górnołużyckiego Związku Sześciu Miast... 

Neißstraße (Ulica Nysa) łączy Dolny Rynek z brzegiem Nysy Łużyckiej... Wzdłuż ulicy wznosi się wiele przepięknych kamienic m.in.  Dom Barokowy i Dom Biblijny, a także liczne kawiarnie, restauracje oraz puby...

Dom Barokowy (Barockhaus) położony bezpośrednio przy południowo-wschodnim narożniku Dolnego Rynku... Został wybudowany w latach 1726 -1729 jako budynek mieszkalno-handlowy dla kupca tekstylnego Johanna Christiana Ameßa...  Po II wojnie urządzono tutaj muzeum poświęcone kulturze mieszczańskiej okresu baroku... W innym poście zaprezentuję wyroby ze złota, srebra, szkła,  bogate tkaniny,  porcelanę, dzieła sztuki na papierze, oryginalne meble, obrazy, a także zbiory z Grecji, Rzymu i Egiptu... 

Dom Biblijny (Biblische Haus) to jeden z najważniejszych domów kupieckich okresu renesansu w Görlitz... Został zbudowany dla handlarza jaśminu Hansa Heize'go w latach 1570 -1572... Dom zawdzięcza  swą nazwę misternie zaprojektowanej fasadzie, na której znajdują się płaskorzeźby przedstawiające sceny ze Starego i Nowego Testamentu... Fasadę zaprojektował rzeźbiarz Hans Kramer Młodszy...

Idąc dalej mijam (Waage) Dom Wagi, renesansowy budynek z 1600 roku wzniesiony na fundamentach znaczniej starszej, gotyckiej budowli... Czterokondygnacyjny... Fasada tynkowana w kolorze białym i popielatym...

 

Ulica, którą idę cały czas prowadzi w górę... Ja ciągle jestem na Dolnym Rynku... W sercu  historycznej starówki, stoi Fontanna Neptuna, będąca jednym z symboli panoramy miasta... Wzniesiona w 1756 roku, fontanna świadczy o głęboko zakorzenionej historii i dziedzictwie artystycznym miasta...

Stary Ratusz (Alt Rathaus) w saksońskim mieście Görlitz został po raz pierwszy udokumentowany w 1378 roku... Aż do XIX wieku obejmował: dwór, mennicę, salę balową i budynek administracyjny... W XVI wieku w południowym narożniku ratusza został wzniesiony niezwykły zespół, który obejmował wielkie renesansowe schody, ambonę, portal wejściowy... Kilka lat później dodano posąg Justitii, symbolizujący wysoką jurysdykcję rady... To, co od razu rzuca się w oczy, to fakt, że Sprawiedliwa z Görlitz nie ma zawiązanych oczu... Co kamieniarz próbował powiedzieć? Może Justitia nie jest ślepa i rządzi miastem z otwartymi oczami? To pobożne życzenie jest prawdopodobnie ukrytym przesłaniem... Na ścianie jest też relief herbowy króla Węgier i Czech, Macieja Korwina, który był też władcą Görlitz...

Stary Ratusz posiada imponującą wieżę z dwoma charakterystycznymi zegarami... Zegar dolny posiada 12 cyfr... W centrum tarczy znajduje się głowa strażnika miejskiego... Legenda głosi, że strażnik miejski został kiedyś żywcem  zamurowany w wieży, ponieważ przespał pożar miasta... Co minutę otwiera oczy... Podobno ogień płonącego miasta odbija się w nich, a jego usta otwierają się ze zdziwienia...

Drugi zegar to zegar faz księżyca i jest częścią kalendarza księżycowego... Zewnętrzny pierścień  wskazuje 24 godziny... Środkowy pierścień fazy księżyca, a wewnętrzny dzień księżycowy... W ostrołukowym oknie nad zegarami znajduje się zloty lew, który podczas nowiu wydaje potężny ryk za pomocą mechanizmu organowego...

Bogacące się w średniowieczu Görlitz zdobyło renomę najważniejszego miasta handlowego pomiędzy Wrocławiem a Erfurtem... A szlak Via Regia przebiegał przez Rynek Dolny tuż obok Schöenhof w tłumaczeniu: Pięknego Dworu... To jeden z najważniejszych budynków renesansowych na północ od Alp... Posiada ogromną wartość historyczną i architektoniczną... W XV wieku gościł króla Węgier i Czech Macieja Korwina,  bo przez ponad 200 lat, Schöenhof służył jako pensjonat książęcy... W oczy rzuca się narożny wykusz, rozciągający się na dwie kondygnacje,  o intersującej architekturze... Obecnie mieści się tutaj Muzeum Śląskie...

Spacerując ulicami miast zwracam szczególną uwagę na szyldy semaforowe ponieważ przykuwają wzrok oryginalną formą i precyzją wykonania... Są jednym z najbardziej charakterystycznych elementów zdobniczych kamienic... Mają różne formy wykonania... Często opowiadają historie, nawiązują do przeszłości i bardzo mi się podobają...

Z Dolnego Rynku idę Brüserstraße na Górny Rynek (Obermarkt)... W czasie tego  spaceru cały czas podziwiam renesansowe kamienice z ciekawymi portalami, wykuszami... Gdy wchodzę na rynek jestem mocno zaskoczona ponieważ zamieniono go na wielki parking... Ma kształt prostokąta... Niegdyś służył głównie  do  handlu zbożem... Obecnie jest tutaj wiele kawiarni, restauracji, hoteli,  zabytkowy kościół ewangelicki Świętej Trójcy z XIII wieku, dom w którym przebywał Napoleon...

Zgodnie z ukształtowaniem terenu, wąskie brukowane uliczki, szersze ulice i place łączą się, tworząc różnorodne ciągi przestrzenne, które wraz efektownymi trzema wieżami: Niewieścia, Mikołaja, Reichenach nadają Staremu Miastu jego niepowtarzalny wygląd... Ach, muszę to jeszcze napisać, że spacerując po Görlitz  niemal nie spotyka się turystów i to jest właśnie fascynujące...

Görlitz zachowało nienaruszoną zabudowę podczas II wojny światowej, dlatego jego architektura, od średniowiecza i renesansu, przez barok, klasycyzm po secesję jest tu tak wyraźnie widoczna... Wiele zabytkowych budynków zostało perfekcyjnie odresturowanych... Lista zabytków chronionych miasta  obejmuje ponad 4000 budynków... Na każdym kroku podziw budzą budynki z minowych epok... Zachwycają one bogato zdobionymi fasadami, portalami, wykuszami, reliefami... Obok tego piękna nie można przejść obojętnie i dlatego zrobiłam niezliczoną ilość zdjęć z tego wyjątkowego miasta... Teraz już wiecie dlaczego jest ich tak dużo w tym poście...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę wiele słońca na ostatnie dni listopada...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...