poniedziałek, 30 czerwca 2025

Skansen w Sidzinie

 







Jakie piękne chwile mogą być na świecie

Piękna zieleń wiosny i barwy jesieni

I gama kolorów jest w upalnym lecie

Nadchodząca zima wszystko to odmieni.

(Maria Stanowska)










Kto bywa na moim blogu ten wie, że uwielbiam odwiedzać skanseny... Spacer po nich jest dla mnie czystą przyjemnością i pozwala chociaż na chwilę przenieść się w czasie i poczuć atmosferę minionych epok... 

Na mapie naszego kraju możemy znaleźć wiele inspirujących i ciekawych miejsc, odnoszących się do tradycji i kultury dawnych mieszkańców... W jednej chwili możemy trafić do świta naszych przodków... W takim miejscu, na własnej skórze poczuć i zobaczyć jak oni żyli... Poznać ich radości i strapienia...

W ostatnich dniach tegorocznej wiosny  odwiedziłam Skansen w Sidzinie  - Muzeum Kultury Ludowej, miejsce wyjątkowe, niepozorne, a jednak skrywające historię zamkniętą w niezwykłych drewnianych chałupach... Znajduje się w południowo-zachodniej części Małopolski, w pobliżu pasma górskiego Policy, a także samej Królowej Beskidu - Babiej Góry...








Ta niewielka perełka dziedzictwa kulturowego ukryta jest w zieleni lasów i łąk, w samym sercu podbabiogórskich  krajobrazów, tuż nad potokiem Kamycko... Dookoła cisza, spokój, delikatny szum potoku, w powietrzu unosi się  subtelny,  zmysłowy zapach kwitnących jaśminów...

Historia sidzińskiego muzeum sięga 1963 roku dzięki zaangażowaniu dwóch osób, którzy pomyśleli o ocaleniu lokalnego dziedzictwa  od zapomnienia... Byli to nauczyciel, regionalista, miłośnik rodzimej kultury i tradycji, Adam Leśniak  i miejscowy proboszcz ksiądz Józef Świstek, rozmiłowany w terenach Spisza, Orawy i okolic Babiej Góry... 

Tych dwóch twórców muzeum zauważyło, że wraz z dostarczeniem energii elektrycznej do miejscowości, przedmioty, które niegdyś służyły mieszkańcom podbabiogórskich wsi zostają wyrzucane i niszczone... Postanowili ocalić je od zapomnienia i zachować je dla przyszłych pokoleń...

Powtórzę za Norwidem:

Przeszłość jest to dziś, tylko cokolwiek dalej:

Za kołami to wieś,

Nie jakieś tam coś, gdzieś,

Gdzie nigdy ludzie nie bywali!...








Dziś ekspozycja skansenu obejmuje osiem historycznych budynków, w tym chałupy, dzwonnicę loretańską, spichlerz, młyn wodny, zagrodę, kuźnię... Na terenie skansenu oprócz pięknej przyrody można podziwiać charakterystyczne budownictwo z okolic Babiej Góry... Dominują chaty kurne, z paleniskami, typowe dla pierwszej połowy XIX wieku... Były mieszkaniem niezamożnych, o czym świadczy ich skromne wyposażenie... Te chałupy ujęły mnie swą urodą i należały do: Banasika,  Anny Kozioł,  wójta Maja, zagroda Gałki...

Dodatkową atrakcją skansenu jest ekspozycja wolnostojących rzeźb plenerowych, które posiadają cechy dzieł sztuki ludowej, jednak tutaj  pełnią funkcje ozdobne...






Spacerując po skansenie spotykamy duże rzeźby plenerowe, ukazujące postaci z legend, podań i baśni z okolic Babiej Góry... Można spotkać m.in. diabła, który ukazywał się wędrownym kupcom w lesie zwanym gojka, topielca wciągającego do studni zbyt ciekawskie panny, płanetnika, który władał chmurami i deszczem, czarownice, która żyła tu przed wiekami, wreszcie boginki żeńskie demony, które przybierały różne formy, zarówno piękne i uwodzicielskie, jak i odrażająco brzydkie, ale zawsze niebezpieczne dla ludzi... Autorem prezentowanych rzeźb jest Bartłomiej Trzon...








Eksponowane  wnętrza mieszkalne są wyposażone w dawne meble, sprzęty, naczynia, obrazy, przedmioty codziennego użytku m.in przepiękne gliniane misy, dzbanki, garnuszki, wszelkie przedmioty  prezentujące bogatą tradycję babiogórskiej wsi...











Niezwykłą ozdobę skansenu stanowi m.in. drewniana Dzwonnica Loretańska z 1937 roku... Stoi na wzgórzu wśród drzew i jest to konstrukcja zrębowo-słupowa, na planie kwadratu, nakryta ostrosłupowym daszkiem blaszanym wspartym na drewnianych kolumnach, zwieńczona kutym krzyżem...

Chałupa Banasika pochodzi z 1807 roku, zbudowana na wyższej, kamiennej podmurówce... Jest to typ kurnej chaty, która składa się sieni, świetnicy, piekarni, komory... Budynek pełnił funkcje mieszkalne, ale i gospodarcze... Wnętrza są wyposażone w sprzęt domowy i elementy wystroju ludowego typowego dla pierwszej połowy XIX wieku...

Właściwie prawie wszystkie chaty w tym skansenie zbudowane są  na kamiennej podmurówce, z drewna iglastego: świerkowego, jodłowego... Powstałe pomiędzy belkami luki wypełniono gliną, mchem lub specjalnie struganymi wiórami... 

Skansen jest ważnym miejscem edukacyjnym... Na jej terenie znajduje się ścieżka poświęcona ziołom... Organizowane są warsztaty, np. tradycyjnego rzemiosła i sztuki ludowej... Warto się tutaj wybrać  także po to, aby po prostu odpocząć pośród zieleni i niezwykłej atmosfery tego miejsca...


Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę pięknego, szczęśliwego tygodnia...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...



18 komentarzy:

  1. Bardzo ciekawie i urokliwie usytuowany jest ten skansen wśród zieleni. Nie wyobrażam sobie jakie skanseny będą z betonów? Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Olu, przyznaję, że Skansen w Sidzinie chociaż maleńki to jest ciekawy i niezwykle urokliwie położony. Zastanawiam się czy w obecnym czasie powstają nowe skanseny? Czy te stare są tylko powiększane?
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  2. Ma Babiej byłem kilka razy ale w skansenie nie byłem nigdy. Pięknie usytuowany nad rzeczką, otoczony zielenią może się podobać. Ta niezbyt duża liczba eksponatów pozwala skupić się na szczegółach zwiedzanych obiektów. Świetny relaks połączony ze zwiedzaniem. Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja też byłam kilka razy na Babiej Górze ale nie miałam pojęcia o istnieniu tego skansenu chociaż działa nieprzerwanie od 1963 roku. Już sama wieś Sidzina leży w malowniczej dolinie pomiędzy Pasmem Policy a Pasmem Podhalańskim, otoczona przez lasy i góry, co samo w sobie tworzy piękne krajobrazy. W okolicy można znaleźć liczne szlaki turystyczne, w tym fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego, a także trasy rowerowe. Niedaleko stąd do innych skansenów: Skansenu im. Józefa Żaka w Zawoi Markowej czy Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  3. Też lubię skanseny. One naprawdę pozwalają nam podróżować w czasie, taks ich niesamowita moc. Ten skansen jest niesamowicie klimatyczny, piękne zdjęcia. Jest woda, jest dużo drzew, fajowe rzeźby, super tam. Odwiedzać z Tobą świat bliski i daleki to istna przyjemność. Dobrej nocy droga Łucjo.💖

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Agnieszko Ty wiesz, że lubię odwiedzać skanseny, rozkoszować się tą atmosferą minionych czasów, dotknąć starych przedmiotów, wyobrażać sobie, jakie życie się tam toczyło, jacy ludzie tam żyli. Skansen w Sidzinie jest malusieńki, jednak można tu zobaczyć przykłady typowych domostw Babiogórców czy Kliszczaków, dziś już praktycznie nieistniejących w stanie naturalnym.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  4. Luogo straordinario, mi piacciono molto sia le straordinarie casette di legno sia le sculture immerse nella natura
    Grazie per avercele mostrate
    Un saluto e un abbraccio
    enrico.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ciao Enrico!
      Questo museo a cielo aperto è un posto incantevole.
      Un abbraccio e un saluto.

      Usuń
  5. Your words resonate so deeply. I know exactly what you mean. There's something almost magical about walking those paths, where history breathes through the timber and silence carries the stories of generations past. It's not just a visit; it's a journey into the soul of the place

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Open-air museums in Poland are undoubtedly a return to the past, offering the opportunity to immerse yourself in the atmosphere of past centuries and learn about folk culture. They are a kind of open-air museum, where you can see what life was like in the countryside and in towns in past eras.
      Greetings:)

      Usuń
  6. Witaj Łucjo,
    Taki skansen i powrót do nieco odleglejszych czasów najlepiej jest odwiedzać i podziwiać właśnie o takiej porze, bogata soczysta zieleń, pełna harmonia z otaczającym pięknem dawnych chat idealnie dopełnia całość. Z wielkim zaciekawieniem oglądam te zdjęcia, bo wiele z tych detali, eksponatów gdzieś w zakamarkach mej pamięci nadal się ukrywa z lat dzieciństwa i wizyt u babci z małym drewnianym domku. Kredens, łóżko, czy krzesła dalej wydają mi się swojskie, jakby znajome. Lekko się zamyśliłem, bo czy tamten świat był gorszy, zapewne zdecydowanie inny, no ale też i inni ludzie mieli szczęście żyć w takich czasach…
    Wszystkiego dobrego 😊 pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bogusławie masz rację, że skanseny to miejsca, które o każdej porze roku prezentują się inaczej, ale to właśnie wiosną prezentują się w całej swej piękności. Wiosna w skansenie to czas, kiedy to wszystko rozwija się w pełni kolorów i zapachów. Drzewa owocowe kwitną, zieleń liści wystrzeliła soczystością, a chałupy skansenowskie skąpane w wiosennym słońcu są piękne i mają niepowtarzalny urok. Warto wybrać się na spacer, aby posłuchać ptaków i odpocząć od zgiełku miasta. To miejsce, gdzie można zrelaksować się i naładować pozytywną energią. Skansen to idealne miejsce, aby poczuć magię wiosny i zapomnieć o codzienności. W takich miejscach bardzo często wracamy do swoich dziecięcych wspomnień, wizyt u babć na wsi. Ja nie mam takich wspomnień ponieważ moje babcie nie mieszkały na wsi.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  7. Rustic and beautiful, surrounded by nature. A great diversion from modern life. All the best - David

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Open-air museums, or ethnographic parks, are open-air museums that showcase the traditions and folk culture of a given area. Such places allow you to take a closer look at old residential and industrial architecture, objects that once accompanied people in their daily lives, and the lifestyle of the old Polish village, which was written about by poets and prose writers.
      Greetings.

      Usuń
  8. Piękna nasza Polska cała.Wspaniałości dzisiaj obejrzałem.Jest co oglądać i podziwiać..Wakacyjnie pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Skanseny to niezwykle urokliwe miejsca. Są to muzea na wolnym powietrzu, w których zgromadzone są zabytkowe budynki, jak chałupy, zagrody, wiatraki, młyny, kościółki, a także przedmioty codziennego użytku.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  9. Piękne miejsce! Zupełnie go nie znałam. Dziękuję za post!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Skansen w Sidzinie to urokliwe miejsce, które nie pozwala o sobie zapomnieć. też wcześniej o nim nie słyszałam. Będąc w Orawskim Parku Etnograficznym w Zubrzycy Górnej zobaczyłam informację o tym skansenie.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń

Jeśli rozpoznasz siebie na zdjęciach i nie chcesz być na tym blogu, proszę poinformuj mnie o tym.
Ja bardzo szybko usunę te zdjęcia..

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...