Ellenai...

                          

      A był zachód słońca; albowiem od niejakiego czasu, zaczęły się noce

      w ziemi sybirskiej i słońce coraz dłużej zostawało pod ziemią.

      Obróciwszy więc ku Anhellemu szafirowe oczy zalane łzami wielkimi,

      rzekła Ellenai: Umiłowałam ciebie, bracie mój, i opuszczam.

       Anhelli   Juliusz  Słowacki

Zima, to dobry  czas na odwiedzanie muzeów...  W 2009 roku, a więc już dosyć dawno, pojechaliśmy do Niepołomic... Po 130 latach, na czas generalnego remontu, opuściła Sukiennice Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku... W renesansowych salach królewskiego zamku umieszczono jedną z najważniejszych kolekcji narodowych... Podziwiałam tutaj malarstwo religijne, pejzażowe, rodzajowe, historyczne i portrety... Były to dzieła;  Wyczółkowskiego, Gierymskiego, Stanisławskiego, Gersona, Grottgera, Malczewskiego... W pewnym momencie zobaczyłam obraz... Na jego widok zamurowało mnie... Patrzyłam w zachwycie....Widziałam go pierwszy raz...  Na tabliczce przeczytałam: "Śmierć Ellenai" Jacek Malczewski 1883 r

Uboga chata. Na ścianie obrazek Matki Bożej z Dzieciątkiem...  Na posłaniu z futra leżała piękna, młoda dziewczyna... Jej burza jasnych a właściwie złotych włosów rozsypała się na wezgłowiu... Miała bladą twarz i przeźroczyste dłonie... Jej ciało ogarnął chłód śmierci...  Obok siedział mężczyzna... Moją uwagę przykuwa jego twarz...  Była spokojna ale poszarzała, przeszyta bólem i cierpieniem... Te postaci stworzył Juliusz Słowacki w poemacie "Anhelli".

To świat powstańców styczniowych. Ona, jak pisał Słowacki: "Anioł z białymi skrzydłami i ze smutną gwiazdą na włosach, przed którym ucichają grobowce". Ellenai, młoda pokutnica, zbrodniarka cierpliwie znosi karę zesłania na Sybirze... Anhelli, młodzieniec, pogrobowiec - jego ojciec zginął za ojczyznę... On również  jest zesłańcem na Sybir... Tych dwoje odnaleźli tutaj prawdziwą miłość, którą rozdzieliła śmierć...

Przyznaję, że ponad wszystko lubię twórców, którzy tworzyli epokę Młodej Polski... A moja fascynacja Jackiem Malczewskim zaczęła się właśnie od obrazu "Śmierć Ellenai". Polska i los Polaków w jego twórczości stanowiły najważniejszy temat... On był szczególnie uczulony, wrażliwy na piękno pejzażu, krajobrazu... Malczewski tworzy wzruszający cykl obrazów "Ellenai"... I tak poznaję kolejny obraz "Ellenai"już w wyremontowanym Muzeum Narodowym w krakowskich Sukiennicach... Patrzę na piękną, kruczoczarną kobietę w futrze soboli... Na głowie ma jakucką czapkę wiązaną na troki... Siedzi zmyślona...  A może rozmyśla o swoim życiu? W tle obrazu hen daleko fragment dużej rzeki, i łąka z niebieskimi kwiatami...

Podziwiając obrazy "Ellenai" Jacka Malczewskiego, myślę, że chciał w nich  ukazać personifikację Polonii... A może chciał pokazać utratę nadziei na odrodzenie Polski spod zaborów? Gdyby spytano mnie, który obraz zrobił na mnie większe wrażenie, wybrałabym "Śmierć Ellenai". Dlaczego? Malczewski ukazał śmierć piękną, lekką i bezbolesną... Lecz nade wszystko urzekł  mnie obraz żyjącej, bardzo pięknej i smutnej sybiraczki... Ona też była sybiraczką, ofiarą,i symbolem...  Dla tego obrazu kolejny raz pojechałam do Krakowa... Teraz znajduje się w odnowionej Kamienicy Szołayskich - oddziale Muzeum Narodowego... Jadę za tydzień by ją znowu zobaczyć...

   Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

   Życzę miłego tygodnia...

   Serdecznie wszystkich  pozdrawiam...