środa, 22 stycznia 2025

Sanktuarium kalwaryjskie w styczniowy dzień

 








Nie wystarczy pokochać, 

trzeba jeszcze umieć wziąć tę miłość w ręce

i przenieść ją przez całe życie.

(Konstanty Ildefons Gałczyński)











W Małopolsce nie brakuje pięknych, zabytkowych kościołów i klasztorów... Reprezentują różne style architektoniczne i w większości są bogato wyposażone... Któregoś styczniowego, mroźnego dnia, a było to dość wczesne popołudnie, odwiedziłam Sanktuarium Pasyjno-Maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej...

* Źródło *

Miasto położone w dolinie, pomiędzy dwoma pasmami górskimi: Beskidem Makowskim a Pogórzem Wielickim... Sanktuarium zostało zbudowane u szczytu góry Żar, która dawniej nosiła nazwę Żarek...  Zachwyca ono nie tylko swoją architekturą, ale również niesamowitymi krajobrazami... Powstało na początku XVII wieku jako fundacja Mikołaja Zebrzydowskiego...  Sanktuarium, to nie tylko kościół i klasztor, ale również zespół kaplic, kościołów dróżkowych oraz manierystyczny park krajobrazowy...





Mikołaj Zebrzydowski herbu Radwan, powszechnie znany był z żarliwej pobożności i przywiązania do Kościoła... W trzydziestym roku życia ożenił się z Dorotą Herburtówną... Para doczekała się czworga dzieci: syna  Jana i trzech córek: Anny, Zofii i Gryzeldy... 

Jednym z bezpośrednich powodów powstania fundacji kalwaryjskiej miała być ponoć prośba żony Doroty, która poprosiła męża Mikołaja o postawienie krzyża na górze Żarek, aby ochraniał miejscową ludność przed rabusiami... Zebrzydowski zgodził się nie na krzyż ale na kapliczkę... Któregoś wieczora ponoć zobaczyli cudowny znak,  jaśniejące trzy krzyże, ponad borem na górze... Po ujrzeniu wizji, Mikołaj buduje pierwszą kaplicę na górze Żar... 

Dworzanin Hieronim Strzała przywozi z Ziemi Świętej plan i gipsowy model kaplicy Ukrzyżowania oraz kaplicy Bożego Grobu... Wkrótce, Zebrzydowskiemu zrodziła się idea otworzenia miejsc z  topografii Ziemi Świętej związanych z historią Męki Pańskiej... Do realizacji pomysłu zatrudnia:  jezuickiego architekta Jana Marię Bernardoni'ego, który wykonał projekt kościoła i klasztoru, oraz złotnika  z Flandrii Pawła Baudarth'a, autora kaplic...  Za życia Mikołaja powstaje 12 kaplic Drogi Krzyżowej, kolejne budowle powstają już po śmierci fundatora,  dzięki pracom jego syna Jana i jego żony Barbary... Początkowo klasztor był niewielki... Prezbiterium dzisiejszej bazyliki to dawny kościół klasztorny...








Po przekroczeniu  progu świątyni wstępuję  do obszernej i wysokiej nawy głównej... Powiem szczerze... Pomimo, że króluje tutaj barok, to zachwyca swym pięknem... Mimo bogactwa dekoracji, jest zachowana równowaga i symetria, co nadaje harmonijnego wyglądu... Wnętrze przyozdobione jest parzystymi pilastrami  i ślepymi arkadami, w których umieszczono ołtarze...

Późnobarokowy ołtarz główny, rozdziela prezbiterium od chóru zakonnego... W centrum widzimy srebrną figurę Matki Bożej Anielskiej, w otoczeniu aniołów... Figura została nabyta w Loreto przez  Mikołaja Zebrzydowskiego w 1590 roku... Posag został poświęcony przez papieża Sykstusa V... 






W bazylice znajduje się bardzo bogate wyposażenie: obrazy nagrobki,  organy, ambona, stalle z płaskorzeźbami, polichromia, ołtarze, kaplice, ołtarz główny z 1723 r... Od strony południowej znajdują się kaplice: św. Antoniego Padewskiego, Niepokalanego Poczęcia NMP oraz Matki Bożej Kalwaryjskiej...

Kaplica Matki Bożej Kalwaryjskiej reprezentuje przykład kaplicy barokowej... Zbudowana z fundacji  Michała Zebrzydowskiego... Wyposażenie stanowi wsadzony między dwoma parami kolumn barokowy ołtarz z czarnego marmuru dębnickiego z zamontowanym w głównym polu Cudowny Wizerunek Matki Boskiej, otoczony wieńcem chmur z alabastru... Przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus... Obraz ofiarował bernardynom w 1641 roku Stanisław z Brzezia  Paszkowski herbu Zadora...

Godne uwagi są organy umieszczone na chórze muzycznym, dokładnie naprzeciw ołtarza głównego... Swoją historią sięgają XVIII wieku, kiedy to ufundowała je Teresa z Brzezia  Kamocka, a budowniczym był o. Euzebiusz Pasierbski...

W bazylice możemy podziwiać wspaniałą polichromię ukazującą sceny z życia Maryi: Narodzenie NMP, Zwiastowanie, Wniebowstąpienie i Koronację NMP... Łuk tęczowy pokryty polichromią obrazującą pogrzeb NMP w Kalwarii... Prace są dziełem wybitnego artysty, Włodzimiera Tetmajera... Pozostałe zdobienia wykonał Karol Polityński, bazując na kartonach Tetmajera...










Na uwagę zasługuje również ambona - stół Słowa Bożego... Jej fundator ani wykonawca nie są znani... Dzięki wspaniałej kompozycji czerni i złota należy do najpiękniejszych, barokowych kazalnic w Polsce... Wyposażona jest w figury czterech, świętych ewangelistów z atrybutami... Ich symbole to: lew, człowiek, orzeł, wół, mają swoje źródło w czterech istotach żyjących, o których mowa w wizji Ezechiela i w apokaliptycznym widzeniu świętego Jana...







W bazylice możemy zobaczyć barokowe ołtarze, znajdujące się na ścianie północnej: świętego Jana Kapistrana, świętego Józefa, świętego Michała Archanioła, a na południowej ścianie: świętego Franciszka z Asyżu i świętej Marii Magdaleny... 












Jedną z największych i najpiękniejszych szopek w okresie Narodzenia Pańskiego możemy zobaczyć w kalwaryjskiej bazylice... Rokrocznie przyciąga ona do świątyni rzesze wiernych... Zbudowana jest w głównej nawie,  przez zakonników tutejszego klasztoru... Ma około 8 metrów wysokości i 11 metrów szerokości...W szopce możemy zobaczyć 150 misternie wykonanych gur, z czego około 50 postaci i elementów jest ruchomych... Na podeście o powierzchni 30 m² widzimy Betlejem i wiele scenek rodzajowych, które odbywają się w mieście... Tło stanowi panorama spowitych nocą okolic Betlejem... To nie jest jedyna szopka w kalwaryjskim sanktuarium... Opuszczam bazylikę...








Po wyjściu z bazyliki, kieruję swe kroki na korytarz klasztorny.... Na ścianach wiszą ogromne portrety dobrodziejów Kalwarii... Po chwili jestem na dziedzińcu klasztornym... Tutaj możemy zobaczyć tradycyjną  szopkę z dużymi figurami... Można wejść do środka i zrobić sobie zdjęcie... Warto wspomnieć, że budowanie szopek bożonarodzeniowych to zwyczaj, który rozpowszechnili franciszkanie, których gałęzią są bernardyni... Pierwszą miał zbudować sam Franciszek we włoskim Greccio już 800 lat temu... Biedaczyna z Asyżu wraz z pierwszymi braćmi chciał pokazać cud narodzin Jezusa w betlejemskiej grocie... Franciszkanie rozpowszechnili tradycję na cały świat...

Tradycyjnie udaję się do przytulnej kawiarni na popołudniową kawę i słynną kremówkę papieską... Miłe zaskoczenie... Tutaj znajduje się kolejna szopka bożonarodzeniowa... 

* Jesienią na kalwaryjskich dróżkach *

* Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej w grudniową niedzielę *

* Sanktuarium Matki Bożej Kalwaryjskiej *

* Kalwaria na Liście UNESCO *

* Sanktuarium kalwaryjskie i II Niedziela Adwentu *


Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...


30 komentarzy:

  1. Ogromna, wspaniała szopka. Miło było wraz z Tobą odwiedzić Bazylikę
    w okresie bożonarodzeniowym.
    Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W listopadzie do szopki bożonarodzeniowej zostały sprowadzone nowe figurki z Neapolu.
      Lubię Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej i dlatego z przyjemnością je odwiedzam.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  2. Łucjo jestem. Dziękuję, że❤ byłaś, jak byłam chora. Powoli wracam. Jeszcze słaba, ale wracam. Post, jak zawsze cenny - szczegółowy i piękny! Pozdrawiam Cię Kochana najcieplej, jak potrafię, uściski! ❤

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. JoAsiu!
      Bardzo cieszę się, że znowu jesteś z nami. Zaraz udam się do Ciebie.
      Ściskam Cię mocno i serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  3. Wspaniała wycieczka po wspaniałym zabytku.Przepiękne fotki.Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Sanktuarium w Kalwari Zebrzydowskiej, to jedno z najważniejszych polskich sanktuariów, które zostało w 1999 roku wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Wspaniałe miejsce, warte odwiedzenia.
      Pozdrawiam serdecznie:)

      Usuń
  4. Piękny post. Pokazałaś tak szczegółowo wnętrze Bazyliki. W okresie Bożego Narodzenia jest szczególnie, bo jest taka mnogość pięknych szopek. Dawno temu byliśmy tam przejazdem na wycieczce, ale zwiedzaliśmy w takim tempie, że już niewiele pamiętam. Pozdrawiam serdecznie:):):)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Janeczko przypuszczam, że w czasie indywidulanego zwiedzania zawsze zobaczy się więcej. Kalwaryjskie sanktuarium w ostatnim roku jeszcze bardziej wypiękniało bo zakończono w maju ubiegłego roku projekt renowacji zabytków. Przypuszczam, że w każdym polskim kościele przez cały okres Bożego Narodzenia można podziwiać szopki. To tradycja, która sięga średniowiecza.
      Pozdrawiam serdecznie:)

      Usuń
  5. Beautiful, detailed post!
    Thank you Maria Lucia!!

    OdpowiedzUsuń
  6. Dawno już nie byliśmy w tym sanktuarium, wydaje mi się, że jeszcze wypiękniało. My w tym roku odwiedziliśmy Sanktuarium św. Anny Samotrzeciej na Górze św. Anny. Wnętrze o wiele mniejsze, ale też ma swój urok no i sama szopka robi wrażenie. Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
  7. A visual feast depicting Mary's life—it's like a heavenly soap opera brought to life by the talented Tetmajer and Polityński. Beautiful paintings and architecture too

    OdpowiedzUsuń
  8. Lusiu bardzo interesująca relacja z tego miejsca, chętnie bym się tam wybrała co może kiedyś się zdarzy bo chciałabym zobaczyć kilka miejscowości na południu Polski. Wszystkie szopki są piękne chociaż muszę przyznać, że mam wielki sentyment do tych w stylu neapolitańskim, może dlatego że taka neapolitańska szopka z ruchomymi figurkami była kiedyś w ostródzkim kościele. To było bardzo dawno temu miałam wtedy kilka lat ale świetnie to pamiętam, bo dla mnie jej widok był niesamowitym przeżyciem. niestety z biegiem czasu chyba uległa z niszczeniu bo teraz zostało tylko kilka figurek i scenografia też jest inna. Natomiast Drogi Krzyżowe są bardzo pięknym wyznaniem wiary i świadectwem kultury narodu, We Włoszech noszą one nazwę Sacro Monte, ja widziałam ich pięć w tym tę w Varallo Sesia, która była pierwszym tego rodzaju obiektem w Europie a właściwie na świecie a oprócz tego bardzo piękne Sacro Monte św. Franciszka w Orcie. To było niesamowite przeżycie duchowe ale również estetyczne bo choć niektórym należy się renowacja to i tak pozostają one ważnymi dziełami sztuki. Ściskam i pozdrawiam serdecznie idę dalej walczyć z wirusem, który mi się przyplątał.

    OdpowiedzUsuń
  9. Witaj Łucjo
    Ależ mi wspaniałą niespodziankę zrobiłaś, od razu mi serce mocniej zabiło, bo przecież Kalwaria Zebrzydowska to niemal moje wędrowne szlaki tak często przecież odwiedzane. Od kilka lat mam taki cichy zamiar odwiedzić kalwaryjskie dróżki oprócz samego Sakntuarium i okolic, podczas właśnie śnieżnej zimy, ale kolejny rok zimę mamy taką jaką mamy, ale wierze że kiedyś wszystko się pieknie ułoży i w cudowny słoneczny dzień ze świezym śniegiem będę mógł kolejny raz przejść przynajmniej mały fragment kalwaryjskiego szlaku. Urzekające są te zdjęcia, może dlatego bo są tak mi znane i cenne zarazem. Okres świąteczny to przecież szczególny czas w którym naprawdę warto tam być. Piękna relacja, na którą będę jeszcze zerkać nie raz...
    Miło i serdecznie pozdrawiam :))

    OdpowiedzUsuń
  10. Witam.
    Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, to szczególne miejsce. Odwiedzając Sanktuarium przychodzą mi na myśl wspomnienia związane z dziadkami, rodzicami i wyjazdami Oazowymi. A moi Dziadkowie Ludwikowscy mieli na ścianie duży obraz Matki B

    OdpowiedzUsuń
  11. c.d. Mieli na ścianie duży obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej. To czas odwiedzić to miejsce po dłuższym czasie. Pozdrawiam i dziękuję za wspaniały spacer - Małgorzata N.

    OdpowiedzUsuń
  12. Niezwykłe miejsce. Szopki wspaniałe. :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Mroźny styczniowy dzień, ale świeciło słoneczko, więc było pięknie. Miejsce też godne pochwały i uwagi. Byłam tam kiedyś, ale to było wczesną jesienią. Zachwycona jestem szopką, naprawdę jest piękna. Jeszcze takiej nie widziałam.

    OdpowiedzUsuń
  14. W Kalwarii Zebrzydowskiej nigdy nie byłam i pewnie nie będę, bo to nie moje kierunki, ale dzięki Twoim zdjęciom, Lusiu, mogę obejrzeć to wyjątkowe miejsce.
    Ileż złoceń ma ta świątynia, napatrzeć się nie można.
    Myślę, że można tam spędzić sporo czasu i końca nie ma, żeby nasycić oczy tymi wszystkimi widokami. A szopka imponująca!!!
    Pozdrawiam, Lusiu... i miłego weekendu Ci życzę :)

    OdpowiedzUsuń
  15. Mikołaj Zebrzydowski uczył się w Kolegium Jezuickim w Braniewie i podróżując tam z południa kraju natknął się na Sanktuarium w Kazimierzu Biskupim, które wtedy było celem licznych pielgrzymek do grobu Pięciu Braci Męczenników. Podobno to było kolejnym przyczynkiem by u siebie takie sanktuarium pobudować. Takie wiadomości my mamy. W Kalwarii Zebrzydowskiej kiedyś byłam i naprawdę jest to miejsce szczególne. Piękne i wspaniale położone. Dzięki Lusia, pozdrowienia przesyłam:)))

    OdpowiedzUsuń
  16. Bazylika Kalwaryjska jest unikatowa sama w sobie. Z przyjemnością odbyłam wirtualną podróż do Kalwarii Zebrzydowskiej. Dziękuję Ci za nią Łucjo.
    Pozdrawiam:)*

    OdpowiedzUsuń
  17. Jeszcze nigdy nie byłam w Kalwarii zimą, dlatego z przyjemnością wraz z Toba wędruję po sanktuarium i podziwiam wspaniałe szopki. Dziękuję Ci Łucjo za ten piękny post i serdeczności przesyłam :)))

    OdpowiedzUsuń
  18. El Belén es muy completo y tiene grandes figuras, hasta el años que viene no volveremos a verlo otra vez.
    Feliz fin de semana.

    OdpowiedzUsuń
  19. Me ha encantado este reportaje. Los Belenes son preciosos. Besos.

    OdpowiedzUsuń
  20. Hola Lucja María.
    Hermosas fotos de un hermoso lugar. La información es muy buena y valiosa. Besos

    OdpowiedzUsuń
  21. Byłam tam latem. Piękne miejsce położone na wzgórzu. Szopka robi wrażenie ! Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
  22. Chętnie wracam do Kalwarii, zwłaszcza od czasu, gdy w bardzo trudnej sytuacji będąc, znalazłam zniszczony obrazek MB Kalwaryjskiej na posadzce naszego kościoła tuż obok ławki, w której zazwyczaj zasiadam...

    OdpowiedzUsuń
  23. Jejku, jak ja uwielbiam oglądać kościoły!

    OdpowiedzUsuń

Jeśli rozpoznasz siebie na zdjęciach i nie chcesz być na tym blogu, proszę poinformuj mnie o tym.
Ja bardzo szybko usunę te zdjęcia..

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...