Bohaterskie Westerplatte

Kiedy się wypełniły dni

i przyszło zginąć latem,

prosto do nieba  czwórkami szli

żołnierze z Westerplatte.

(A lato było piękne tego roku).

I tak śpiewali: Ach, to nic,

że tak bolały rany,

bo jakże słodko teraz iść

na te niebiańskie polany.

(A na ziemi tego roku było tyle wrzosu na bukiety).

W Gdański staliśmy tak jak mur,

gwiżdżąc na szwabską armatę,

teraz wznosimy się wśród chmur,

żołnierze z Westerplatte.

I ci, co dobry mają wzrok

i słuch, słyszeli pono,

jak dudni w chmurach równy krok

Morskiego Batalionu.

I śpiew słyszano taki: - By

słoneczny czas wyzyskać,

będziemy grzać się w ciepłe dni

na rajskich wrzosowiskach.

Lecz gdy wiatr zimny będzie dął,

i smutek krążył światem,

w środek Warszawy spłyniemy w dół,

żołnierze Westerplatte.

(Konstanty Ildefons Gałczyński)

Warto mieć marzenia i warto je realizować... Eryk jako mały chłopiec wiele lat temu  był na Westerplatte... Dziecięce wspomnienia zatarły się w jego pamięci... Marzył aby je odświeżyć bo Westerplatte dla niego i dla każdego Polaka to miejsce wyjątkowe... Jest symbolem bohaterstwa, niezłomności i patriotyzmu...

Był ostatni dzień sierpnia, bardzo ciepłe, późne popołudnie... Słońce schodziło coraz niżej, jednak wciąż bardzo mocno grzało... Wybraliśmy ofertę z Żeglugi Gdańskiej na 40 minutowy rejs Gdańsk - Westerplatte... Z przystani Długie Pobrzeże nad Motławą płyniemy stateczkiem pasażerskim Danuta przez obszary portowo-stoczniowe... 

Wcześniej mijamy Bramę Straganiarską (niem. Häkertor), gotycką bramę wodną, wybudowaną w latach 1481 - 1482... Jest to piękna, wysoka budowla ceglana z zachowanymi, unikatowymi, wykutymi w kamieniu herbami Prus Królewskich, Polski, Gdańska... 

W dalszej kolejności Hotel Królewski, dawny Spichlerz Królewski, którego wznoszenie rozpoczęto w 1606 roku...  Po wybudowaniu, w sąsiedztwie elektrowni, spichlerz stał się jej częścią... Zniszczony wiosną 1945 roku szybko został odbudowany... Po likwidacji elektrowni przeznaczony został na cele hotelowe...

Kolejnym wspaniałym budynkiem jest Polska Filharmonia Bałtycka... Wspaniały obiekt, który doskonale zintegrował się z zabytkową architekturą miasta...

Z pokładu statku oglądamy tereny Stoczni Gdańskiej i Gdańskiej Stoczni Remontowej... Przy nabrzeżach cumują  jednostki przeróżnych typów i gabarytów: tankowce, kontenerowce, samochodowce, holowniki, okręty wojenne i handlowe, galeony statki wycieczkowe...

Przepływamy w pobliżu Twierdzy Wisłoujście, niezwykłego zabytku sztuki fortyfikacyjnej... Pierwsze historyczne wzmianki o strażnicy istniejącej w tym miejscu pochodzą z XIV wieku... Po wyswobodzeniu się Gdańska  spod panowania krzyżackiego, zbudowano w 1454 roku stałą fortyfikację... W 1945 roku została niemal doszczętnie zniszczona... Została odbudowana a zwiedzanie odbywa się wyłącznie pod opieką przewodnika...

Na całej trasie rejsu jest wiele atrakcji, więc czas minął nam bardzo szybko i przyjemnie...  Nie wiedzieć kiedy dopłynęliśmy do do Terminala Portowego Westerplatte... Od razu poczuliśmy podniosłą atmosferę  i powagę tego miejsca... Co chwile mijamy marynarzy i  żołnierzy w mundurach z lat trzydziestych...

Koniec sierpnia 1939 roku był niezwykle napiętym okresem dla załogi polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej... Składnica miała rozwiązać polskie problemy z przeładunkiem broni i amunicji w Wolnym Mieście Gdańsku... Ale to właśnie ona stała się jednym z najważniejszych symboli II wojny światowej... 

Obsada załogi zmieniała się co pół roku... Zwykle liczyła 88 żołnierzy, którzy jednak nie mogli być wyposażeni w broń ciężką... Na półwyspie powstały jedynie ufortyfikowane koszary oraz pięć wartowni ze schronami dla broni maszynowej... Kiedy wojna wydawała się nieuchronna, załoga została wzmocniona do 210 osób i otrzymała dwa działka przeciw pancerne, cztery moździerze i armatę polową...

1 września 1939 roki o godzinie 4,48 niemiecki pancernik szkolny Schlezwig-Holstein otworzył ogień do Polskiej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte... Uważa się, że od tego ataku Schlezwig-Holstein rozpoczęła się II wojna światowa...

A jednak historia mówi coś innego...  1 września 1939 roku o godzinie 4,40 pierwsze bomby niemieckie spadły na Wieluń... Wielu historyków uważa, że atak właśnie na to miasto był rozpoczęciem II wojny światowej...

W skupieniu i ciszy spacerujemy alejkami wśród wysokich drzew... Otoczeni przez las, mogliśmy poczuć się choć w niewielkim stopniu jak żołnierze z 1939 roku...  Co chwilę przystajemy przy  ścieżce edukacyjnej i przy wystawie plenerowej na której przedstawiono architekturę, topografię  i historię tego terenu... Ogromne, kolorowe plansze prezentują budynki  jakie  przed wybuchem wojny  istniały na Westerplatte... Nie miałam o tym "zielonego pojęcia".

Już w XIX wieku zaczęły powstawać na Westerplatte pierwsze domy letniskowe... Istniała tutaj osada  o spokojnym  charakterze wypoczynkowym... Z roku na rok przybywało coraz więcej nowych budowli i gości... Z czasem, niewielkie kąpielisko o lokalnym znaczeniu, przekształciło się w kurort i uzdrowisko odwiedzane rocznie przez 140 tysięcy gości...

Liga Narodów w czerwcu 1921 roku uznała prawo Polski do posiadania na terenie Gdańska specjalnego miejsca przeznaczonego do przeładunku materiałów wojskowych oraz utrzymania  w celu ochrony niewielkiego oddziału wartowniczego... Zastanawiano się i dyskutowano gdzie wyznaczyć takie miejsce... Wybór lokalizacji na składnicę wojskową padł na Westerplatte... Zlikwidowano kurort, a cały teren jako obszar wojskowy był niedostępny, jedynie odpowiednia przepustka umożliwiała wejście...

Kiedy wybuchła wojna, żołnierze na Westerplatte mieli walczyć tylko 12 godzin ponieważ nie  byli przygotowani do dłuższej walki... Nie mieli amunicji, żywności, leków a jednak zaciekle walczyli! Byli siedem dni bez zmiany na posterunkach, bez wody, światła, bez spania... W końcu zabrakło amunicji, a żołnierze byli skrajnie wyczerpani... 

Niemcy! Rośli w oczach. Wysypywali się rzadkimi i tyralierami z lasu, rozpoznawali teren, osłaniali jeden drugiego. Z okna aresztu widział ich zielonoszare, niezawistne mundury, prawie wtopione w pokaleczony las. Szli prosto na wartownię, z lewej mijała ich duża grupa idąca w stronę dawnego pensjonatu, a obecnie zrujnowanego kasyna. Jednak teren od wartowni pierwszej aż do piątej przecięty był potrójnymi liniami zasieków i potykaczy. Buder zobaczył, jak pierwsze grupy docierają do kozłów, jak jedni kładą się, wodząc lufami po drzewach i zaroślach.

- Walcie celnie! Ogień ciągły!

Najpierw zaterkotały erkaemy z górnych izb, rąbnęły sucho karabiny pozostałych żołnierzy, potem odezwały się oba cekaemy wz.30 z komór bojowych pod nimi i cekaem Barana. Warownia numer jeden zatrzęsła się od strzałów; błysk ogni wylotowych nagle odsłonił jej zarys, obramował migocącym blaskiem płaski dach z okapem i półkoliste schody. Niemcy zaczęli umierać; padali, odrzucani seriami, zmiatani, trafieni miotali się jak ryby wyrzucane na piach, krzyczeli, walili się jeden za drugim, nie wiedząc, skąd ani kto strzela.

(Westerplatte   - Jacek Komuda)

Polska załoga na Westerplatte skapitulowała 7 września 1939 roku...

Tego dnia można zobaczyć żołnierzy ubranych w mundury identyczne jak te, które nosili we wrześniu 1939 roku... Oglądamy autentyczną broń z tamtego okresu... Niestety, zabrakło nam czasu i  nie uczestniczyliśmy w inscenizacji walk...  Może kiedyś?

Z daleka widać cel naszego spaceru... Przed nami malował się w całej okazałości Pomnik Obrońców Wybrzeża... Od ponad 50 lat góruje nad półwyspem Westerplatte... Pomnik stoi na wzniesieniu usypanym z ziemi pozyskanej podczas pogłębiania i poszerzania Kanału Portowego... Na szczyt wzgórza prowadzą szerokie, spiralne schody... 

Pomnik Obrońców Wybrzeża stał się symbolem nierozerwalnie złączonym z miejscem, w którym stanął... Monument został zbudowany według projektu: Adama Haupta, Franciszka Duszenki i Henryka Kitowskiego...  Kompozycja pomnika dzieli go na trzy części: dolną, środkową i górną...  A jego kształt ma symbolizować wyszczerbiony bagnet wbity w ziemię... Na  jego szczycie  dwie półpostacie żołnierza i marynarza wspólnie dzierżących pepeszę...

Coraz szybciej zapadający zmierzch zmusił nas do pożegnania się z Westerplatte... Czekało nas jeszcze odszukanie przystanku autobusowego, powrót do miasta i do hotelu... Muszę przyznać, że pobyt na Westerplatte dla nas obojgu  był niezapomnianym przeżyciem... 

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...