Zamek w Wiśniczu

Jeśli chcesz coś zrobić, zrób to dzisiaj,

Teraz powiedz: "przepraszam",

Teraz pokaż komuś, że go kochasz,

Jeśli pokłóciłeś się z kimś,

Pogódź się z nim. Nie marnuj czasu!

(Daphne Hamilton Fairly)

Wśród malowniczych, zielonych wzgórz Pogórza Wiśnickiego nad rzeczką Leksandrówka leży Nowy Wiśnicz... Miejscowość prawa miejskie otrzymała w 1616 roku z rąk wojewody i starosty krakowskiego Stanisława Lubomirskiego... Na zalesionym wzgórzu  nad doliną Leksandrówki wznosi się jedna z największych  i najpiękniejszych wczesnobarokowych rezydencji obronnych

w Polsce...

Jadąc drogą 965 w kierunku Limanowej zatrzymałam się na ulicy Bocheńskiej przy Liceum Plastycznym im. Jana Matejki... Właśnie z tego miejsca  w całej okazałości  prezentuje się ta piękna budowla... Oczywiście, zboczyłam z drogi i pojechałam ją zobaczyć gdyż jak wiecie  uwielbiam zwiedzać zamki...

Prawdopodobnie Kmitowie wznieśli tutaj gródek, spełniający funkcje obronno-mieszkalne... Wykorzystali do tego doskonałe wyniesienie terenu pomiędzy dwoma wąwozami jako naturalnie ukształtowane miejsce obronne... Po kolejnych przebudowach gródek przemienił się w czteroskrzydłowy, gotycki zamek... Po bezpotomnej śmierci Piotra Kmity młodszego jego ogromny majątek przeszedł na siostry: Katarzynę, żonę Andrzeja Stadnickiego oraz Annę, żonę Andrzeja Barzego... Dobra wiśnickie zostały nadane właśnie rodzinie Barzich... W XVI wieku właścicielem majątku wiśnickiego zostaje Sebastian Lubomirski starosta sądecki, dobczycki, spiski i lipnicki, kasztelan  i burgrabia krakowski... Jego syn Stanisław w miejscu dawnego zamku Kmitów, zbudował imponującą rezydencję w stylu wczesnobarokowym z elementami renesansowymi...

Obchodzę spokojnie zamek dookoła i wyobrażam sobie jego lata świetności... Trzeba przyznać, że piękną budowlą...  Otaczają go potężne fortyfikacje bastionowe... Jest pięć bastionów, w których skrywają się kazamaty... Do zamku wchodzi się przez wspaniałą manierystyczną  bramę wjazdową wykonaną przez włoskiego architekta  Macieja Trapolę...  W jej zwieńczeniu znajduje się kartusz herbowy Lubomirskich - Szreniawa bez Krzyża...  Zamek zbudowany jest na planie czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem... W każdym narożu znajduje się wieża... Trzy z nich są okrągłe, czwarta do połowy czworoboczna, a powyżej ośmioboczna... Jest i piąta  kwadratowa wieża, znajdująca się we frontowej elewacji...

Dziedziniec  wewnętrzny  otoczony  jest   trzykondygnacyjną  loggią z  krużgankami... Dziedziniec  przypomina  mi  wawelski ale  ten jest dużo mniejszy... W północno- wschodnim narożniku jest okrągła klatka schodowa... Zamek w Wiśniczu to przykład "Palazzo in fortezza", czyli pałacu wewnątrz fortecy...

Za sprawą Potopu Szwedzkiego w 1655 roku i dwóch pożarów nie przetrwało oryginale wyposażenie...  Zamek  został przez Szwedów  zdewastowany  i ograbiony... Wywieźli  stąd 150 pełnych wozów, w tym tysiące dzieł sztuki, kryształy,   kosztowności, księgi, meble... Najeźdźcy wywieźli obrazy Rafaela, Tycjana, Dürera, Ribery..   Od tego czasu zamek  nie odzyskał dawnej świetności, mimo wysiłków czynionych przez kolejnych dziedziców...  Z tych też powodów wnętrza nie są bogato wyposażone, uważam, że  raczej bardzo skromne... 

W zamku można zobaczyć prace lokalnych artystów m.in. prof. Czesława Dźwigaja oraz młodzieży z liceum plastycznego... Budowla  przechodziła  w ręce Sanguszków, potem Lubomirskich, Potockich, Zamoyskich, Straszewskich by w 1901 roku  znowu należeć do  Lubomirskich...  W 1928 roku rozpoczęto niewielką odbudowę zniszczonego zamku, jednak wojna ją przerwała... Państwo przejęło go w 1945 roku a od 1949 roku rozpoczęto jego  kompleksową odbudowę... Zamek można zwiedzać grupowo z przewodnikiem... Warto go odwiedzić bo to piękna budowla świetnie utrzymana, a i komnaty są systematycznie wyposażane w kolejne meble, obrazy i inne eksponaty...  

Przyjeżdżając do Wiśnicza warto odwiedzić tutejsze Muzeum Ziemi Wiśnickiej... Idąc z zamku, tuż przy drodze przycupnęła  Koryznówka,  niewielki drewniany dworek z XIX wieku, w którym znajduje się Muzeum Pamiątek po Janie Matejce... Malarz często tutaj przebywa... Warto odwiedzić XVII - wieczny kościół Wniebowzięcia NMP...  Świątynia powstała z fundacji Stanisława Lubomirskiego...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...