Desești, cerkiew św. Paraskewy - Rumunia

O  pierwszej  chwili   oczarował mnie Maramuresz ...  Kraina leżąca w północnej Rumunii jest  bardzo piękna,  malownicza, przede wszystkim górzysta,  położona w samym  w  sercu  Karpat...  Przez  wieki  izolowana od  świata...  Dzięki temu  nic  się  tutaj  nie  zmieniło  w  architekturze,  w  obyczajach  i   przywiązaniu  do  tradycji...  Rumuńskie miasteczka i wsie pełne są sielskiego klimatu i słyną z unikatowej architektury drewnianej... Jestem w takiej architekturze  zakochana... Smuci mnie, że z każdym rokiem jest jej coraz mniej... Odwiedzając rumuńskie wioski odnosiłam wrażenie, że trafiłam do uroczego, malowniczego skansenu gdzie czas się zatrzymał...  W każdej, mogłam zobaczyć drewnianą cerkiewkę o niezwykłej formie... I chociaż widziałam już kilka, to za każdym razem wprawiały mnie w zdumienie bardzo strzeliste wieże... Pewnego dnia dotarłam  do małej wioski  Desești, której powstanie datowane jest na 1360 rok...

Z  głównej  szosy,  bitą  drogą kierowałam  się  ku  szczytowi  wzgórza...  Z  daleka  dostrzegam  sylwetkę  drewnianej  cerkwi...  Najczęściej  budowle  te  stawiane  są  w  godnym  miejscu,  wszak to  Dom  Pana...   Jestem  zaskoczona, że znajduje się w sadzie owocowym... Jest maj kwitną drzewa owocowe jednak przeważają śliwy... To  z tych owoców jak urosną i dojrzeją powstanie palinka... 

Podchodzę do kamiennych, trochę chybotliwych schodów... Prowadzą w górę, aż do cerkwi... Na szczycie wzgórza znajduje  się  piękny,  rozległy,  stary  wiejski  cmentarz...  Nigdy  nie  spotkałam  się  z  tak  dużą  ilością  drzew owocowych...  Czyżby  tutaj  w  dalszym  ciągu  przetrwała  symboliczna  funkcja  roślinności  cmentarnej?  W  dawnych  ludowych  wierzeniach  dusza  zmarłego  wcielała  się  nagrobną  roślinność...  Najczęściej  były  to  drzewa  owocowe... Stąd zmarłych grzebano w sadach... Podchodzę bliżej... Z podziwem patrzę  na cerkiew wpisaną na Listę UNESCO...

Na cmentarzu zauważyłam bardzo charakterystyczne krzyże, przypominające celtyckie... Wpisane  w okrąg, półkole i zakończone jakby zębami piły... Drewnianą cerkiew św. Paraskewy  zbudowano na miejscu  poprzednich cerkwi... Tamte, zostały zniszczone przez najazdy tatarskie i tureckie... Nie jest znana dokładna  data budowy cerkwi... Przypuszczalnie przypada ona na 1770 rok... 

Zbudowana na  fundamentach z kamienia rzecznego... Ściany są z grubych bali dębowych... Wysoki i ciężki dach pokryty jest gontem... Z bliska przyglądam się niemal podniebnej wieży... Wyglądem przypomina gotycką... Drzwi wejściowe do cerkwi znajdują się w zachodniej elewacji... Okna... Czy można te niewielkie otwory nazwać oknami? Myślę, że ze względów bezpieczeństwa są takie maleńkie... W pierwszej chwili miłe zaskoczenie... Cerkiew jest otwarta... Jak się okazuje czynione są przygotowania do ceremonii pogrzebowej... 

Święta Paraskewa... Prawdę powiedziawszy pierwszy raz usłyszałam o takiej świętej... Kim była, kiedy żyła, tych wszystkich informacji dowiedziałam się z Internetu w drodze do  Desești... Urodziła się w XI wieku w Serbii... Była mniszką kościoła prawosławnego... Po śmierci rodziców udała się do Ziemi Świętej...  Przez wiele lat prowadziła życie samotne, eremickie... Kiedy zmarła w wieku 27 lat, jej ciało zostało pochowane w rodzinnej wiosce... Nad grobem dochodziło do licznych uzdrowień... Po wielu latach nienaruszone ciało przeniesiono do cerkwi... Przez wieki, by jej relikwie nie zostały przez Turków zbezczeszczone, przenoszono z cerkwi do cerkwi..... W końcu spoczęły na ziemi rumuńskiej... Wędrówkę relikwii porównano do ucieczki Słowian przed niewiernymi ze wschodu...

Wewnątrz wszystkie ściany, sklepienia pokryte są freskami określanymi mianem sztuki naiwnej... Ikonostas czyli ściana z ikonami, oddzielała miejsce ołtarzowe czyli prezbiterium od nawy (naos) w której przebywają wierni... Tutaj jest dosyć skromna...  Dwie ikony przy carskich wrotach to; Dziewica z Dzieciątkiem i Pantokrator... Najważniejszym tematem fresków jest: Sąd Ostateczny, Zmartwychwstanie... Na ścianach nawy są sceny ze Starego i Nowego Testamentu... Sceny z Księgi Rodzajów, Cuda czynione przez Jezusa... Ikony przyozdobione wyszywanymi kolorowymi szalami... Podobnie na bławacie chorągwi procesyjnej  jest  wyszywany wizerunek Matki Bożej, Jezusa Chrystusa... W tej cerkwi babiniec ( miejsce dla kobiet) znajduje się nad przedsionkiem...  Freski mam niemal na wyciągnięcie ręki... Mogę się im dokładnie przyjrzeć... Są wyraziste i w swej prostocie bardzo piękne... Malowidła pochodzą z 1780 roku, a ich autorem jest Gheorghe Zugravu...

Niestety, przychodzi czas i jestem zmuszona pożegnać się  prawdziwą  sakralną perełką  gdzie wzajemnie przenika się prawosławna tradycja i gotyk... Zbliżają się żałobnicy... Nie chcę uczestniczyć żałobnej ceremonii...  Tym bardziej, że na zewnątrz czeka na mnie milusiński szczeniak... Jest słodki, od razu  podbił moje serce... Towarzyszył mi już od głównej drogi... Chętnie bym go z sobą  zabrała... Niestety, nie jest to możliwe... Przyszedł czas by opuścić Desești i cerkiew św. Paraskewy...