Skansen w Olsztynku - część I

 

W miłości człowiek się rozwija, w strachu - kurczy.

W strachu człowiek się zamyka, w miłości się - otwiera.

W strachu człowiek wątpi, w miłości ufa.

(  Osho  ) 

Pewnie już wiecie, że bardzo lubimy zwiedzać skanseny... Ten w Olsztynku to bardzo interesujące miejsce na Mazurach... Odwiedziliśmy go lipcową porą... Skansen  należy do jednych z  największych muzeów tego typu w kraju... Jest też najstarszym Parkiem Etnograficznym w Europie... Jego początki sięgają 1909 roku, kiedy na obrzeżach Ogrodu Zoologicznego w Królewcu, miasta w dawnych Prusach Wschodnich zgromadzono 20 obiektów architektury ludowej... Na początku lat 30 XX wieku zaczęło brakować miejsca i wybrano nową, najlepszą lokalizację na obrzeżach miasta Olsztynek ( Hohenstein)... Obiekty zostały przeniesione na obecne miejsce w latach 1938 - 1939...

Obecnie w skansenie w Olsztynku wraz małą architekturą jest tu ponad 70 obiektów budownictwa z Warmii, Mazur, Powiśla i tzw.Pruskiej Litwy... Znajdują się tu m.in. budynki mieszkalne, gospodarcze, sakralne oraz przemysłowe: wiatraki, młyn wodny, garncarnia, kuźnia, wędzarnia i olejarnia... Na 93 ha w pigułce można poprzez architekturę poznać przeszłość Warmii i Mazur...

Pogoda tego dnia była upalna, taka jak lubię... Jednak  słońce świeciło bardzo ostro i przy fotografowaniu nie było ono moim sprzymierzeńcem... Zdjęcia wyszły przyciemnione i przepalone... Po wykupieniu biletów w Budynku recepcyjnym, ruszamy na zwiedzanie skansenu... 

Bilet normalny    - 17,00 zł.

Bilet ulgowy       -  11,00 zł

Przez skansen przepływa rzeczka Jemiołówka i to przy niej ulokowano Młyn wodny ze wsi Kaborno.... Obiekt pochodzi z XVIII wieku i był  czynny do 1949 roku, a  tutaj jest eksponowany od 1961 roku... Młyn wyposażony jest w koło młyńskie nasiębierne o średnicy 4 metry...

Kolejnym obiektem jest Dom kamienny ze wsi Łutynowo i pochodzi z 1 poł. XIX wieku... Ściany budynku, zbudowane  z powszechnie dostępnego i zarazem najtańszego na tym terenie materiału budowlanego - kamienia, wznoszą się na wysokość około 2, 5 metra... Dach dwuspadowy, konstrukcji krokwiowo-jętkowej, pokryty trzciną... Domy tego typu, budowane były z myślą o najuboższej ludności, lub stanowiły mieszkania zastępcze w przypadkach losowych... 

Skansen w Olsztynku jest malowniczo położony na wzgórzu, wśród łąk, pól, zagajników... Są również tereny na których możemy zobaczyć stawy i bagna...  Wędrujemy ścieżkami w cieniu drzew i przez kultury, które tworzył niegdyś specyficzny pejzaż pruskiej ziemi... 

Spacerując po skansenie co chwilę słychać gdakanie i beczenie inwentarza... Już od pierwszej chwili mamy wrażenie jakbyśmy weszli do dawnej, niemieckiej a właściwie pruskiej wsi i zanurzyliśmy się w sielski klimat dawnych lat...  Trudno przeoczyć kolorowy wóz romski z początku XX wieku, który stoi tuż przy piaszczystym trakcie... Prawdopodobnie należał do barona cygańskiego, który wywodził się z Kijowszczyzny  i osiedlił się na Mazurach... Jest też mały, centralny placyk  ze studnią i ręczną pompą...

Niemal w każdej skansenowej wsi znajduje się szkoła... Tu znajduje się Szkoła ze wsi Pawłowo i pochodzi z XIX wieku... Budynek wzniesiony na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony... Fundamenty z kamienia polnego związane zaprawą glinianą... Ściany są z belek w konstrukcji wieńcowej, w narożach łączone na jaskółczy ogon...  W atmosferę wprowadza już samo wyposażenie izby szkolnej: czarna tablica, ławki z pochylonym blatem, kałamarze, katedra, jest kącik czystości, mapa geograficzna świata... Jest  też mieszkanie z wyposażeniem dla kierownika szkoły...

Każdy z tutejszych budynków ma swoje unikalne piękno i swój niepowtarzalny urok... Zachwyciła mnie Chałupa powiślańska ze wsi Budajny... Jest to przepiękny budynek podcieniowy z wystawką na tzw. mur pruski... Wystawka z pięterkiem, spoczywająca na 5 ornamentowych słupach przednich i 4 słupach przyściennych... Służyła jako izba letnia lub magazyn zbożowy... Właściwie wszystkie tutejsze budynki zostały posadowione są na fundamencie z kamienia polnego, ten budynek również... 

Przy centralnym placyku znajduje się Chałupa z Bartążka... Budynek jest nietypowy w architekturze wiejskiej... Przypomina formą dworski budynek...  Zbudowany na planie prostokąta na podmurówce z kamieni polnych w konstrukcji zrębowej na jaskółczy ogon... Dwa małe okienka, umieszczone po obu stronach drzwi i oświetlają wnętrze sieni... W budynku możemy zobaczyć wyposażenie plebanii ewangelickiej nawiązujące do lat 30 XX wieku... W ogródku za żywopłotem wśród drzew owocowych ustawiono zbiór uli pszczelich... Wśród nich widzimy: kłodowe, słomiane kószki i późniejsze typy uli, skrzynkowe... 

Wśród drzew dostrzegłam sylwetkę drewnianego  kościoła... W tutejszym skansenie kolejne wspaniałe miejsce, które bez wątpienia wymaga mojego zatrzymania, zobaczenia z bliska i nasycenia się tym ciepłem, klimatem i dobrą energią... Podążając do kościoła mijam Krzyż przydrożny z narzędziami Męki Pańskiej... W górnej części krzyża znajduje się oryginalna tablica z narzędziami i figurą Chrystusa Ukrzyżowanego...

I chociaż świątynie są takie niepozorne, niewielkie to zawsze budzą mój zachwyt i z wielką radością je odwiedzam... Szczerze mówiąc zaskoczyła mnie kopia kościoła ewangelickiego z 1714 roku... Taki kościół istnieje we wsi  Rychnowo w gminie Grunwald.. Kopia obiektu wybudowana została między rokiem 1911 a 1913 w Ostpreußisches Heimatmuseum w Królewcu, a do Olsztynka translokowana w latach 1938 -1942...

Kościół wybudowany na planie ośmioboku... Przy ścianie południowej niewielka kruchta, a przy północnej zakrystia... Zrąb budynku spoczywa na podmurówce z kamieni polnych... Dach kościoła ośmiospadowy i jest pokryty trzciną... Dzwonnica ze wsi Mańki, i też jest  to kopia obiektu z 1685 roku... Została wybudowana w 1911 r w Ostpreußisches Heimatmuseum w Królewcu, a do Olsztynka translokowana w latach 1938 -1942...

Wystrój kościoła też jest kopią wnętrza oryginalnego... Na drzwiach dzielących kruchtę od nawy świątyni namalowany jest święty Piotr... We wnętrzu oglądamy oryginalny, późnorenesansowy ołtarz, który pochodzi z rozebranego  kościoła  w 1894 roku... W centralnej części znajduje się obraz olejny przedstawiający Chrystusa Ukrzyżowanego... Na skrzydłach ołtarza widzimy czterech ewangelistów... W górnej części malowidło przedstawiające Wniebowstąpienie Chrystusa... Za ołtarzem wymalowana postać Marcina Lutra, twórcę Kościoła ewangelicko-augsburskiego...

Strop kościoła płaski, polichromowany... Motyw centralny przedstawia kuszenie w raju... Na ścianach widzimy postaci 11 apostołów (dwunasty święty Piotr, był na drzwiach)... W świątyni jest też polichromowana ambona...

Ciąg dalszy zwiedzania w innym poście...

* Skansen w Olsztynku - część II *

* POMÓŻMY RUDUSIOWI *

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę miłego, słonecznego weekendu...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...