sobota, 27 grudnia 2025

Lipsk - Kościół świętego Tomasza

 









Gdy słyszysz śpiew - tam wchodź,

Tam dobre serca mają.

Źli ludzie - wierzaj mi -

Ci nigdy nie śpiewają.

(Johann Wolfgang von Goethe)







Jadąc w grudniu do Lipska miałam cichą nadzieję, że uda mi się wstąpić w majestatyczne mury kościoła św. Tomasza i posłuchać wspaniałej muzyki organowej,  która przeniesie mnie w niesamowitą muzyczną podróż... Ten zabytkowy obiekt sakralny, znany jest z doskonałej akustyki... Zapewnia idealne tło dla prezentacji dzieł muzyki organowej, w szczególności Bacha...

Kościół ewangelicko-luterański pw. świętego Tomasza znajduje się na dziedzińcu Thomaskirchhof,  w  centrum miasta, w zachodniej części ... Świątynia może poszczycić się długą i bogatą historią... Została zbudowana przez fundatora Ditricha z Miśni w XII wieku, jako kościół targowy... Margrabia  podarował ją klasztorowy augustianów św. Tomasza... Prawdopodobnie minnesinger ( średniowieczny, rycerski poeta w Niemczech) Henrich von Morungen miał przywieźć z Indii  relikwię świętego i podarować ją klasztorowi z okazji jego wstąpienia do zakonu...

Kościół świętego Tomasza jest nie tylko domem modlitwy, ale miejscem muzyki, siedzibą Chóru Thomaner i miejscem ostatniego spoczynku Johanna Sebastiana Bacha... Na historycznym placu przed kościołem możemy zobaczyć posąg przedstawiający kompozytora... To dzieło rzeźbiarza Carla Seffnera zostało odsłonięte w 1908 roku...

Kościół został zbudowany na miejscu romańskiego kościoła z XII wieku... Obecna  gotycka architektura pochodzi w głównej mierze z XV wieku... A jego charakterystyczna wieża stanowi osobliwy element panoramy Lipska... Podobnie i dach, który nachylony jest pod kątem 63° i pochodzi z 1486 roku... W swojej epoce był prawdziwym osiągnięciem inżynierskim...










Po północnej stronie kościoła świętego Tomasza znajduje się Portal Apostołów... Powstał dosyć późno,  dopiero w czasie przebudowy świątyni w latach 1880 - 1890... Ten neogotycki portal z maswerkami, sterczynami jest bogato zdobiony... Na skośnych narożnych kolumnach umieszczono figury świętych...

Sześć kamiennych posągów flankuje  Portal Apostołów... Z lewej strony Ofiarowanie Jezusa w świątyni (Łk 2,36)... Wśród postaci: Anna Prorokini, starsza kobieta z plemienia Asera, która prorokowała o Jezusie w Świątyni Jerozolimskie... O Annie Prorokini czytamy w Ewangelii św. Łukasza... Kolejną postacią jest Symeon z Dzieciątkiem Jezus... To sprawiedliwy i pobożny człowiek, który chciał ujrzeć Zbawiciela i Bóg obiecał mu, że nie umrze dopóki nie zobaczy Jezusa... Trzecią postacią jest Święta Maria...

Prawa strona portalu to: Uzdrowienie chromego z Dziejów Apostolskich... Są postaci: świętego Piotra, Chromego oraz  świętego Jana Apostoła... Autorem tego portalu jest niemiecki rzeźbiarz Arthur Trebst, który studiował w Królewskiej Akademii w Dreźnie... Zadomowił się w Lipsku i jego prace możemy zobaczyć m.in. w kościele świętego Michała i na terenie miasta...


Najważniejszą i najsłynniejszą postacią związaną z kościołem świętego Tomasza w Lipsku był kompozytor Johann Sebastian Bach... Pracował tam przez 27 lat jako kantor i dyrygent słynnego chóru chłopięcego Thomanerchor, założonego w 1212 roku...

To właśnie w Lipsku kompozytor miał najbardziej twórczy okres swojego życia... Co tydzień komponował arcydzieła muzyczne, zachwycające, ponadczasowe... Komponował muzykę sakralną w ogromnym tempie... Powstało 150 kantat w ciągu czterech lat, duża ilość utworów organowych i większych kompozycji... W Lipsku skomponował swoje słynne Oratorium na Boże Narodzenie, Pasję według świętego Jana, Pasję według świętego Mateusza

Podczas pobytu w Lipsku podziwiali go i szanowali go wybitni muzycy i osobistości takie jak: Mozart, Vivaldi, Beethoven, Goethe... Ciekawostką jest, że ten głęboko wierzący i niesamowicie pobożny protestancki chrześcijanin nie podpisywał  swoich kompozycji inicjałami, lecz skrótem SDG, co oznacza Soli Deo Gloria - chwała tylko Bogu...


* Polska Filharmonia Bałtycka *

Szczególną atrakcją są cotygodniowe motety Bacha, utwory na chór a capella, bądź z orkiestrą kameralną, które odbywają się w piątki o godz. 18-tej w liturgicznej formie Nieszporów... Natomiast w soboty o godz. 15-tej zwykle wykonywane są kantaty Johanna Sebastiana Bacha... 

Przed kościołem już o godzinie 14, 30 ustawiłam się w sporej kolejce... Po wykupieniu biletu w cenie 2 euro, udałam się do nawy głównej... Przez godzinę mogłam posłuchać muzyki organowej, solistów i chóru chłopięcego... Przyznaję, koncert wywołał u mnie spore emocje od zachwytu po radość i wzruszenie... Cieszyłam się... Mogłam tutaj być i tego wszystkiego doświadczyć na żywo...








Architektura kościoła świętego Tomasza jest wybitnym przykładem gotyckiej architektury sakralnej... To trzynawowe wnętrze zachwyciło mnie prostą elegancją i harmonijnymi proporcjami... Prezbiterium ze sklepieniami krzyżowo-żebrowymi jest lekko nachylone w stosunku do nawy głównej... Filigranowe okna łukowe w czasie dnia były doskonałym źródłem światła, które zalewało wnętrze naturalną jasnością... Nie robiłam żadnych zdjęć podczas koncertu... O 17,30 ponownie odwiedziłam  świątynię...

Ta gotycka konstrukcja symbolicznie przybliżała niebo... Główna nawa wspierana jest przez masywne kolumny... Tym samym sprawiają, że wnętrze wydaje się być szersze i otwarte... Moją uwagę przykuwa wspaniałe sklepienie siatkowo- żebrowe w nawie głównej oraz neogotycki ołtarz główny z 1888 roku, wykonany według projektu Constantina Lipsiusa...

W prezbiterium, przed ołtarzem głównym chrzcielnica wykonana z marmuru i alabastru... Powstała w latach 1614 - 1615... Zdobią ją reliefy przedstawiające cztery sceny biblijne: potop, uzdrowienie syryjskiego setnika Naamana, przejście Izraelitów przez Morze Czerwone... 

Dziś miłośnicy muzyki pielgrzymują do kościoła świętego Tomasza, aby oddać hołd Johannowi Sebastianowi Bachowi przy jego grobie... Przykrywa go prosta tablica z brązu... Johann Sebastian Bach zmarł 28 lipca 1750 roku... Został pochowany na cmentarzu świętego Jana... W 1900 roku szczątki kompozytora zostały pochowane w krypcie przed ołtarzem kościoła św. Jana... w 1943 roku w czasie ciężkiego  nalotu  bombowego kościół spłonął... Sarkofag Bacha został w 1950 roku  przeniesiony do prezbiterium kościoła św. Tomasza...


W 2020 roku w noc sylwestrową, osobnik chory psychicznie zniszczył 25 witraży... Kilka ocalało m.in. powyżej prezentowany z 1889 roku... W środku widzimy Marcina Lutra... Z lewej strony Fryderyka III Mądrego, elektora Saksonii, który poparł Lutra w walce z papieżem i cesarzem... Gdy życie Lutra było zagrożone dał mu schronienie...  Fryderyk Mądry był pierwszym księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego, który przyjął protestantyzm... Z prawej strony Philip Melanchthlon, reformator religijny, najbliższy współpracownik Marcina Lutra...










W kościele świetnego Tomasza znajdują się liczne płyty grobowe, epitafia oraz groby gotyckie - Nickela Pflugk'a zmarłego w  1482... Był on doradcą książąt i elektorów saskich... Kolejny grób należał do rycerza Hermanna von Harras'a zmarłego w 1451 roku... Brał udział w krucjacie... Chciał odpokutować swoje winy w miejscach świętych. Chciał przede wszystkim ochronić miejsca biblijne przed Turkami...

Jednym z najważniejszych dzieł manieryzmu w Górnej Saksonii jest największe epitafium radnego i zarządcy kościoła świętego Tomasza, Daniela Leicher'a zmarłego w 1612 roku... Epitafium jest okazałe mierzy 4 metry wysokości i 2,8 metra szerokości...

Nie istnieje już ambona na której przemawiał Marcin Luter... Obecna, neogotycka została wykonana z wapienia, i pochodzi z 1885 roku... Po jej bokach widzimy symboliczne wizerunki czterech ewangelistów...  

Warto odwiedzić kościół świętego Tomasza ponieważ był świadkiem wielu wyrażeń, w tym chrztu Karla Liebknecht'a w 1871 roku, którego rodzicami chrzestnymi byli Karol Marks i Fryderyk Engels... Kościół świętego Tomasza to nie tylko miejsce kultu, ale żywy pomnik bogatego dziedzictwa kulturowego i muzycznego Lipska...

* Lipsk - Grudniowy spacer po mieście *

* Lipsk - Pomnik Bitwy Narodów *

* Lipsk - Jarmark Bożonarodzeniowy *


Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę relaksującej niedzieli i szczęśliwego tygodnia...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...



5 komentarzy:

  1. Z wielką przyjemnością i skupieniem pospacerowałam po tym kościele! Jest pełen pięknych witraży i detali, które oddają niesamowity klimat panujący w tej świątyni. Koncerty w takim otoczeniu to niezapomniane i pozostające na długo w pamięci przeżycie.
    Dziękuję za ten spacer Łucjo i serdeczności przesyłam :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Super atrakcja z cyklicznymi koncertami Bacha. Piękne witraże. Pozdrawiam gorąco.

    OdpowiedzUsuń
  3. Lusiu, przeczytałam wszystkie posty o Lipsku i jestem zachwycona Twoją relacją! Przepięknie pokazałaś to miasto, jestem pod wrażeniem ilości uroczych detali, jakie wychwyciłaś, również na wyższych kondygnacjach. zdjęcia są fantastyczne, jak widać dopisała pogoda i światło, miałaś naprawdę piękną wycieczkę. Dla mnie Lipsk to miasto, które nieodmiennie kojarzy się z wielką bitwą i śmiercią Józefa Poniatowskiego, dlatego z wielkim zainteresowaniem obejrzałam zdjęcia pomnika. Ale jak widać miasto ma wiele twarzy i jest naprawdę warte zobaczenia. Zachwycił mnie kościół św. Tomasza, jest piękny w swojej prostocie i "przejrzystości" dzięki czemu robi jeszcze większe wrażenie. Cudownie, że można posłuchać muzyki Bacha w miejscu, gdzie ten wielki człowiek żył i pracował, to trochę tak jakby czas się cofnął specjalnie dla nas. Dziękuję za te wspaniałe posty o Lipsku, mam nadzieję, że masz się trochę lepiej i niebawem wrócisz do zdrowia, czego Ci życzę z całego serca! 🫶🫶🫶🫶

    OdpowiedzUsuń
  4. Zwiedzałam z głową uniesioną ku sklepieniom i sercem wsłuchanym w Bacha:-) Pięknie splotłaś historię, architekturę, osobiste wrażenia i rewelacyjne zdjęcia. Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
  5. Piękny opis i zdjęcia kościoła św. Tomasza przedstawiłaś. Jak zwykle interesują mnie detale architektoniczne ale dzisiaj coś innego przykuło moją uwagę. Przede wszystkim gratuluję i zazdroszczę wysłuchania koncertu mistrza w miejscu gdzie tworzył i pracował. A druga rzecz dla mnie całkowicie zaskakująca to fakt, że Marks i Engels byli rodzicami chrzestnymi. Po Twoich postach o Lipsku sądzę, że miasto Cię zachwyciło i coś z tego mi się udziela. Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń

Jeśli rozpoznasz siebie na zdjęciach i nie chcesz być na tym blogu, proszę poinformuj mnie o tym.
Ja bardzo szybko usunę te zdjęcia..

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...