Podążając śladami Hitlera - Wilczy Szaniec

 

Patriotyzm jest wtedy,

gdy na pierwszym miejscu jest miłość do własnego narodu;

nacjonalizm jest wtedy,

gdy na pierwszym miejscu jest nienawiść do innych narodów

niż własny.

(Charles de Gaulle)

Do tej pory  nie interesowałam się II wojną światową... Dla mnie było to  jedno z najbardziej bolesnych wydarzeń w historii Polski i narodów europejskich... Nie czytałam książek, nie oglądałam filmów o takim temacie... Muzea prezentujące ten okres, również starałam się omijać wielkim łukiem... Dla mnie był to temat bardzo trudny i przygnębiający... Narodziła się straszna zbrodnia i zginęło wiele milionów ludzi...

Natomiast wielką pasją Eryka, jest historia i tematyka II wojny światowej... Ma kilka książek Iana Kershaw'a, brytyjskiego historyka i pisarza, profesora historii współczesnej na Uniwersytecie w Sheffield... 

Wiedziałam, że w planach wyjazdowych na Warmię i Mazury umieści również Wilczy Szaniec bo marzył o zobaczeniu tego miejsca... I chociaż historia tamtych czasów jest niezwykle bolesna, to jednak powinnam ją bliżej poznać, a nawet pewne miejsca zobaczyć na własne oczy... Najpierw przeczytałam książkę, później oglądnęłam film Walkiria - Historię zamachu na Hitlera z Tomem Cruise w roli Clausa von Stauffenberga...

* Źródło *

Zalewie 8 km od Kętrzyna położony jest Wilczy Szaniec (niem. Wolfsschanze)... Byłam zaskoczona ogromną ilością samochodów osobowych i autokarów stojących tego dnia na parkingu... Odniosłam wrażenie, że jest to miejsce chętnie odwiedzane przez turystów...  

Teren jest świetnie utrzymany, zadbany, należący do Skarbu Państwa i pozostaje w zarządzie Nadleśnictwa Srokowo... Administracja leśna, która odpowiada za 250-hektarowy teren w mazurskich lasach podnosi atrakcyjność tego miejsca... Alejki i ścieżki spacerowe są utwardzone, tym samym Wilczy Szaniec  mogą zwiedzać osoby niepełnosprawne, a także rodziny z małymi dziećmi w wózkach...

Ukryty w kętrzyńskiej puszczy, otoczony jeziorami i bagnami kompleks, stanowił w latach 1941 -1945 kwaterę główną wodza III Rzeszy Adolfa Hitlera... Zamaskowany kompleks to około 200 budynków: schronów i baraków... 50 tysięcy metrów sześciennych betonu i ściany o grubości kilku metrów do dziś, choć zostały tylko ruiny, przytłaczają ogromem... 

Każdy obiekt jest doskonale opisany i Wilczy Szaniec można zwiedzać indywidualnie... My jednak wybraliśmy formę zwiedzania z przewodnikiem... Była to osoba niezwykle profesjonalna mająca wiedzę, doskonale znająca  wiele ciekawostek i historię tego miejsca... Przewodnicy oczekują przy głównym parkingu i formują grupy... Koszt   za 20 osób wynosi 100 zł... Grupy mogą być większe...

Wilczy Szaniec już od czasu rozpoczęcia budowy ściągał uwagę zarówno polskiego, jak i radzieckiego, partyzanckiego wywiadu... Najpierw przypuszczano, że mają tu powstać zakłady zbrojeniowe, być może ciężkiej wody, potrzebnej do produkcji pocisków rakietowych... Kiedy jednak okazało się, że będzie to stanowisko najwyższego dowodzenia, nasilono prace wywiadowcze... M.in. działała tu grupa wywiadowcza AK, a następnie grupa desantowa Pomorze, specjalny oddział wydzielony z sił ludowego Wojska Polskiego... grupą tą dowodził najpierw Henryk Mycko, a następnie, po jego śmierci(poległ w starciu z oddziałami żandarmerii) Józef Lipski... Zdobyte informacje pozwoliły określić dokładnie, jakim celom budowany obiekt służy...

Wśród budynków jest Schron dla gości, który uważany jest za trzeci co do ważności obiekt w strefie I... Przeznaczony dla gości oficjalnych, odwiedzających Hitlera w Wilczym Szańcu... Został oddany do użytku w 1941 roku, pierwotnie jako konstrukcja ceglano-żelbetonowa... W 1944 obudowano go płaszczem żelbetonowym...

Wojenna kwatera Führera była obiektem bezustannie strzeżonym (warty, szlabany, zasieki)... Nie dopuszczano tu nikogo obcego, zachowując pełną tajemnicę... Przejeżdżające w pobliżu pociągi i autobusy konwojowali esesmani, podróżującym zabraniano wyglądać przez okna... Był to teren otoczony szerokim pierścieniem pól minowych, stanowisk artylerii przeciwlotniczej, z odgałęzieniem linii kolejowej, dworcem, szosą...

Budowę tego ogromnego kompleksu prowadziła znana w okupowanej Polsce Organizacja Todta... Fritz Todt był niemieckim inżynierem i hitlerowskim działaczem państwowym w okresie III Rzeszy... W 1938 roku założył Organizację, której zadaniem była budowa obiektów wojskowych... Tworzyły ją zarówno prywatne firmy budowlane, jaki i przedsiębiorstwa państwowe... Wilczy szaniec był symbolem megalomanii nazistów... Głównym projektantem był inżynier Bohrens... Koszty budowy kompleksu wyniosły 36 milionów marek niemieckich...

Kwatera główna Führera w Wilczym Szańcu była doskonale zakamuflowana z powietrza... Zapewniał to  liściasty las oraz specjalne, niepalne maskujące siatki... Siatki były zmieniane kilka razy w roku, w zalezności do zabarwienia lasu... Bunkry były otynkowane zaprawą maskującą zmieszaną z wodorostami, a na dachach posadzono mchy,  krzewy i drzewa... Do tego celu zatrudniono firmę ogrodniczą ze Stuttgartu...

W skład dowództwa kwatery głównej wchodzili najważniejsi wojskowi i politycy: szef Naczelnego Dowództwa Sił Zbrojnych Wilhelm Keitel, szef Sztabu Dowodzenia Wehrmachtu Alfred Jodl, kierownik kancelarii NSDAP Martin Borman... W kwaterze oprócz Hitlera przebywał i miał tutaj dom Herman Göring marszałek Rzeszy...

W Wilczym Szańcu wśród odwiedzających  częstym gościem był m.in. włoski dyktator Benito Mussolini... Benito był "żelaznym" sojusznikiem Adolfa Hitlera, twórcą faszyzmu i faktycznym dyktatorem Włoch...

Wilczy Szaniec  (niem. Wolfsschanze) taką nazwę temu miejscu nadał sam Adolf Hitler, po przybyciu 24 czerwca 1941 roku, w dwa dni po rozpoczęciu działań wojennych ze Związkiem Radzieckim...Nazwa wywodzi się z czasów jego monachijskiej  konspiracji... Hitler posługiwał się pseudonimem Woolf czyli wilk... To właśnie tutaj, w Wilczym Szańcu  2 sierpnia 1942 roku Hitler powiedział słynne słowa: Pochłoniemy albo usuniemy śmieszne sto milionów Słowian...

W Wilczym Szańcu zostało zrekonstruowane wnętrze  baraku narad, w którym 20 lipca 1944 roku płk. Stauffenberg z oficerami Wehrmachtu, dokonał próby  zamachu na życie Adolfa Hitlera... Była to najpoważniejsza akcja odsunięcia dyktatora od władzy i wcześniejszego zakończenia wojny...

We wnętrzu możemy zobaczyć wielki dębowy stół przy którym Hitler wraz z niemieckimi oficerami omawiał plany wojenne, stare mapy, aparat telefoniczny, maszynę do pisania, meble i przedmioty użytkowe z tamtego okresu, które pozwoliły cofnąć się w czasie o ponad 75 lat... Nie mogło zabraknąć najważniejszego rekwizytu - teczki w której znajdował się ładunek wybuchowy...

Nadszedł czas, żeby coś zrobić. Ale człowiek, który ma odwagę coś zrobić, robiąc to, musi mieć świadomość, że przejdzie do niemieckiej historii jako zdrajca. Jeśli jednak tego nie zrobi, będzie zdrajcą własnego sumienia. 

 Claus Schenk Graf von Stauffenberg

... Odprawa, odbywająca się jak zwykle w drewnianym baraku za wysokim ogrodzeniem ściśle strzeżonego wewnętrznego obwodu Wilczego szańca, już się rozpoczęła, gdy wpuszczono Stauffenberga. Hitler, który siedział pośrodku dłuższego boku stołu ustawionego najbliżej drzwi, naprzeciwko okien, słuchał generała brygady Adolfa Heusingera, szefa operacyjnego w kwaterze głównej sztabu generalnego, przedstawiającego szybko pogarszającą się sytuację na froncie wschodnim. Hitler w roztargnieniu uścisnął dłoń Stauffenbergowi, gdy Keitel mu go przedstawił, i powrócił do raportu Heusingera. Freyend, który wniósł aktówkę Stauffenberga do pomieszczenia, umieścił ja pod stołem, po zewnętrznej stronie masywnej prawej nogi stołu. Ledwie Stauffenberg wszedł do pokoju, a już poprosił o pozwolenie na jego opuszczenie. Nie zwróciło to szczególnej uwagi. W czasie dziennych narad ciągle ktoś wchodził i wychodził. Odbieranie ważnych rozmów telefonicznych czy chwilowe wezwanie, by stawić się gdzie indziej było czymś typowym. Stauffenberg gdy znalazł się na zewnątrz pokoju, poprosił Freyenda, by zamówił rozmowę telefoniczną z generałem FFellgieblem, którą musiał odbyć. Ale gdy tylko Freyend wrócił na naradę, Stauffenberg odwiesił słuchawkę. W tej własnie chwili usłyszeli od strony koszar ogłuszający huk eksplozji. Stauffenberg wzruszył ramionami. Miny wokół Wilczego Szańca są często detonowane przez dziką zwierzynę, stwierdził.

Gdy wybuchła bomba, Hitler był pochylony nad ciężkim dębowym stołem, wsparty na łokciu, z podbródkiem opartym na dłoni, i studiował na mapie rozmieszczenie rozpoznania powietrznego. Eksplozji towarzyszył niebiesko-żółty płomień i ogłuszający huk. Okna i drzwi wypadły. Chmury gęstego dymu uniosły się w górę. Odłamki szkła, kawałki drewna, deszcz papierów i inne szczątki latały we wszystkich kierunkach. Przez jakiś czas panował chaos. W chwili wybuchu w naradzie uczestniczyło 24 osoby. Jedenaście osób, które odniosły najcięższe obrażenia pospiesznie dostarczono do szpitala polowego. Hitler, co niesamowite, wyszedł z tego jedynie z powierzchownymi obrażeniami...

Walkiria - Historia zamachu na Hitlera  Ian Kershaw

Według planu Stauffenberg miał podłożyć bombę obok siedzenia Hitlera, natychmiast polecieć do Berlina i objąć dowództwo nad wojskiem... To, że Hitler przeżył wybuch, jednak dowiedział się o tym dopiero w Berlinie... To gruby, dębowy stół do map uratował mu życie... Wierni Hitlerowi oficerowie rozpoczęli kontrakcję... Przywódcy spisku zostali natychmiast schwytani i rozstrzelani... Rozpoczęły się czystki, które zakończyły się śmiercią ponad pięciu tysięcy przeciwników reżimu Hitlera...

W październiku 1944 roku Armia Radziecka dotarła do granic Prus Wschodnich, dlatego 20 listopada Adolf Hitler opuścił  tutejszą kwaterę główną i przeniesiono ją w pobliże Berlina... Dwa dni później, feldmarszałek  Wilhelm  Keitel wydał rozkaz wysadzania w powietrze Wilczego Szańca pod kryptonimem "Wysadzanie Wyspy", aby zabudowa nie wpadła w ręce wroga...

Rozminowywanie terenu wokół Wilczego Szańca zakończono dopiero w 1955 roku... Odnaleziono i zabezpieczono 55 tysięcy min... Wilczy Szaniec już w 1959 roku  został udostępniony do zwiedzania... W 2003 roku została odsłonięta tablica upamiętniająca saperów, którzy zginęli podczas rozminowywania kwatery Hitlera...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę Wam udanego, letniego wypoczynku...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...