Bazylika katedralna w Toruniu

To prawdziwa ulga mieć kogoś,

przed kim możesz otworzyć własne serce,

kogo możesz uczynić współuczestnikiem swoich intymności,

komu możesz powierzyć swoje tajemnice.

(św. Ambroży)

Jak wiele innych osób zachwycam się pięknem i majestatem gotyckich katedr... Lubię je poznawać bo są to budowle niezwykłe, o przesyconych światłem wnętrzach... Światło wpadające przez rozetę symbolizuje czystość Matki Boskiej, zaś światło wpadające przez boczne okna to znak obecności Ducha Świętego...

Katedry gotyckie budowane bardzo często na planie krzyża, zorientowane na wschód ku Jeruzalem... Przepełnione symboliką np. trzy portale prowadzące do jednej z trzech naw, trójka to liczba o niebagatelnym znaczeniu - są trzy osoby Trójcy świętej, trzy cnoty boskie, dwanaście filarów symbolizuje dwanaście pokoleń Izraela, dwanaście pokoleń Kościoła, lub dwunastu apostołów...

W Toruniu przy ulicy Żeglarskiej wznosi się potężna bryła gotyckiej katedry świętego Jana Chrzciciela i świętego Jana Ewangelisty... To najstarsza i najważniejsza świątynia tego miasta i diecezji toruńskiej... Budowę godnej podziwu katedry świętych Janów rozpoczęto w XIII wieku...W późniejszych stuleciach była przebudowywana... Dziś ma taki kształt jak w XV wieku... Historia tego miejsca jest bardzo długa...  Wcześniej istniały już w tym miejscu cztery kościoły...

Kościół świętych Janów ma formę  trójnawowej wysokiej na 27,3 m hali z niższym prezbiterium i kaplicami bocznymi... Od zachodu  w korpus częściowo wtopiona jest  potężna, masywna  czworoboczna wieża zbudowana w w latach osiemdziesiątych XV wieku, w miejscu poprzedniej, która częściowo zawaliła się i została rozebrana...

W średniowieczu katedra była miejscem wyboru władz miasta i pochowku patrycjatu... Była również miejscem najważniejszych uroczystości miejskich, w tych związanych z wizytami królów polskich w Toruniu...

Jan I Olbracht, syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, upodobał sobie Toruń... Był tutaj  szanowany i bardzo lubiany... Był w tamtych czasach "człowiekiem rozrywkowym" lubił wino, kobiety i śpiew... Jako król przebywał w Toruniu łącznie około 6 miesięcy... W  1501 roku przybył do miasta z zamiarem  przygotowania  wyprawy zbrojnej przeciw Krzyżakom... Nowo wybrany  wielki mistrz krzyżacki  Fryderyk odmówił przysięgi wierności zgodnie z postanowieniami pokoju toruńskiego z 1466 roku... Niestety, 17 czerwca 1501 roku w Sali Królewskiej  Ratusza Staromiejskiego zmarł król Jan Olbracht... Pochowany został jak przystało na króla, w katedrze na Wawelu... Tak bardzo lubił Toruń, że jego serce w specjalnej urnie spoczęło w katedrze toruńskiej...

Po przekroczeniu progu świątyni jej wnętrze  wzbudziło mój zachwyt.... Przestronne, jasne,  oświetlone wpadającym przez kolorowe szkiełka witraży słońcem, skrywa w swych zakamarkach mnóstwo zabytkowych dzieł sztuki... Witraże wzorowane na średniowiecznych z wstawionymi reliktami przeszklenia  gotyckiego zostały wykonane przez toruńskiego artystę Edwarda Kwiatkowskiego w latach 1949 -1951... W górnej części (w maswerku) możemy zobaczyć oryginalne fragmenty średniowiecznego oszklenia...

Kaplice boczne, jak i ołtarze przy filarach międzynawowych, reprezentują styl barokowy...  Przy wejściu nawy głównej do prezbiterium umieszczono osiemnastowieczną rokokową ambonę, którą przeniesiono z kościoła Dominikanów...

Przy filarze międzynawowym wczesnobarokowy ołtarz z obrazem Zdjęcie z Krzyża, z polowy XVII wieku wzorowanym na obrazie Rubensa, w zwieńczeniu Ecce Homo, w predelli Opłakiwanie i Złożenie do grobu...

W nawie południowej znajduje się Kaplica MB Nieustającej Pomocy, patronki Diecezji Toruńskiej... W rokokowym ołtarzu z 1770 roku znajduje się kopia ikony... Nie jest dokładnie znany wiek powstania ikony... Niektóre źródła mówią, iż został namalowany w IX wieku na Krecie, inne datują go na XII wiek i wywodzą z klasztoru na świętej Górze Athos...

Prezbiterium toruńskiego kościoła w obecnej formie powstało około 1330 roku... Naszym oczom ukazuje się przepiękne sklepienie krzyżowo-żebrowe i gwiaździste, które wygląda jak "baldachim"... Centralnym elementem prezbiterium jest ołtarz główny ze średniowiecznym tryptykiem świętego Wolfganga wykonanym w 1506 roku w warsztacie toruńskim...  Nad ołtarzem umieszczono gotycki krucyfiks tęczowy z 1325 roku... Na uwagę zasługują wspaniałe malowidła  gotyckie pochodzące z XIV wieku...

Toruńska katedra wyposażona jest w dwa instrumenty... Oba o dużej wartości historycznej... Na ścianie wschodniej nawy północnej znajduje się instrument boczny, pomocniczy niewielkich rozmiarów... Zostały wykonane w warsztacie toruńskim  przez Mateusza  Brandtnera w roku 1688 roku w stylu barokowym...  W katedrze są również organy główne (romantyczne) zbudowane przez Maxa Terletzki'ego z Elbląga  w 1878 roku...

W świątyni było tylko kilkoro wiernych, to pozwoliło mi na swobodne jej zwiedzanie... Bez ograniczeń zatrzymywałam się przy poszczególnych kaplicach i ołtarzach i wnikliwie je oglądałam...  Skupiłam swoją uwagę na Kaplicy Bożego Ciała ufundowanej w 1753 roku przez mistrza krawieckiego Andrzeja Stachurskiego... W ołtarzu obraz Ostatnia Wieczerza z 1720 roku... Postać Jezusa ubrana w wotywną srebrną sukienkę...

Przy łuku tęczowym ołtarz barokowy z XVII wieku z obrazem Niepokalanej również w sukience srebrnej, w zwieńczeniu Zwiastowanie, zaś w predelli Pokłon Trzech Króli oraz Dzieciątko Jezus niosące Arma Christi, pochodzi prawdopodobnie z nieistniejącego kościoła Dominikanów...

Przy filarze międzynawowym jest późnobarokowy ołtarz św. Krzyża z 1739 roku z gotycką figurą Ukrzyżowanego z 1380 r. i barokowymi figurami Matki Boskiej i św. Jana, w zwieńczeniu obraz - Pieta...

Podziwiałam piękne wnętrze w Katedrze Świętojańskiej... Moją uwagę przykuwają ołtarze, posągi, obrazy oraz doskonałe i cenne dzieła sztuki... Katedra jest też miejscem szczególnie związanym z postacią Kopernika... W bocznej Kaplicy Aniołów Stróżów (Kopernikowskiej) możemy zobaczyć wczesnogotycką chrzcielnicę z XIII wieku, w której w 1473 roku chrzczono Mikołaja... Jest Epitafium Mikołaja Kopernika ufundowane około 1580 roku przez lekarza miejskiego i humanistę, Melchiora Pirnesiusa... Główne miejsce zajmuje duży wizerunek astronoma... Postać patrzy wprost na widza, nie na umieszczony na tle okna krucyfiks...  Jest też popiersie Mikołaja Kopernika, wykonane w marmurze w 1766 roku  przez rzeźbiarza krakowskiego Wojciecha   Rojowskiego...

Swoją uwagę skupiłam na Kaplicy św. Józefa ufundowanej przez Bractwo Tragarzy Zbożowych...  Wzbudził mój zachwyt niezwykle dekoracyjny ołtarz rokokowy z 1770 roku w kolorze turkusowym...

Bardzo ciekawa historia, bogate wyposażenie i piękne wnętrze zachęca do odwiedzenia  katedry świętych Janów w Toruniu ...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...