Muzeum Etnograficzne w Čičmanach na Słowacji

Nie wystarczy tylko posiadać dobry umysł.

Najważniejsze jest, by go dobrze użyć.

(Kartezjusz)

Kolejny raz wracam do wspomnień i malowniczych słowackich Gór Strażowskich gdzie znajduje się niewielka wieś  Čičmany... Ta słynna, urokliwa  wioska ulokowała się na dnie Doliny Rajeckiej... Čičmany znane są nie tylko z doskonale zachowanych domów drewnianych ale również z przepięknych strojów ludowych, które mogłam zobaczyć w tutejszym  w Muzeum Etnograficznym ...

W 1990 roku w dwóch domach urządzono muzeum...  Jeden, to dwupiętrowy Dom Radana (Radenov  dům) a drugi to  Dom Grzegorza (Gregorov dům) znajdujący się po drugiej stronie ulicy... W muzeum  od Pani przewodnik dowiadujemy się o historii Čičman i folklorze tego regionu... Strój ludowy jest jednym ze znaczących elementów kultury Słowacji... Ten noszony przez ludność z Čičman przykuwa uwagę i jego pewne elementy są mi bardzo znane z Bałkanów...

* Čičmany malowana wieś *

Wszyscy mieszkańcy ubierali się prawie tak samo... Nie było różnicy między bogatszym a biedniejszym mieszkańcem wioski... Strój nie wskazywał pozycji społecznej czy związku wyznaniowego... Noszono stroje ludowe wykonane z białego płótna i ozdabiano je  bogactwem motywów hafciarskich... Kobiety noszą plecione czerwone paski, których pochodzenie prawdopodobnie jest bałkańskie...

Geometryczną ornamentykę stosuje się w tutejszych haftach ozdabiających nie tylko stroje ludowe ale obrusy, obrazki a także owijaki (onuce) nóg...

W tzw domu Radeny, typowym domu zamieszkiwanym przez wielopokoleniową rodzinę, na parterze  zgromadzono wiele eksponatów związanych z obrzędowością rodzinną taką jak: urodziny, wesele, pogrzeb oraz święta... W muzeum zobaczymy przedmioty codziennego użytku, obrazy religijne,  dawne sprzęty...  Wystawa oczarowała mnie licznymi, rzadkimi haftami, których prawdopodobnie technika, motywy dekoracyjne i subtelna kolorystyka wywodzą się z XVI wieku...

W obu domach zobaczymy liczne fotografie przedstawiające mieszkańców Čičman z lat 20 i 30 XX wieku... Ich autorem jest Karol Plicka czesko-słowacki artysta, fotograf i naukowiec... Był również etnografem i dokumentalistą tradycyjnej sztuki ludowej...

Drugi  dom należący do Grzegorza (Gregorov dům) jest parterowy i pochodzi z 1913 roku... Jest przykładem typowego domu mieszkalnego z przełomu XIX i XX wieku... Zamieszkiwały go cztery rodziny, gospodarczo niezależne... Było to zjawisko bardzo częste, związane z niedostatkiem materialnym  i brakiem placów pod budowę... Kuchnia wraz z piecem do pieczenia chleba była wspólna... Piec posiadał cztery płonące ogniska tzw. fajerki...  Każda z rodzin miała jedną izbę... Dom posiada komory na górze, które służyły jako sypialnie, znajdowały się tam również skrzynie na odzież, oraz drewniane spiżarnie... Niemal każda rodzina we wsi była wielodzietna i wielopokoleniowa...

Jestem zachwycona pobytem w  Čičmanach... I chociaż wioska nie jest skansenem, to jest cudna z urody, pięknie położona, znana z niepowtarzalnej ornamentyki  i dlatego warto ją odwiedzić planując wyjazd na Słowację...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...