Cerkiew św. św. Klimenta i Pantelejmona w Ochrydzie

Teraz, gdy już nauczyliśmy się latać w powietrzu jak ptaki,

pływać pod wodą jak ryby,

brakuje nam tylko jednego:

nauczyć się żyć na ziemi jak ludzie.

( George Bernard Shaw)

Ochryda jest najładniejszym miastem Macedonii... Urzekła mnie architekturą, położeniem na zboczach pasma górskiego Galičica wokół malowniczej zatoki Jeziora Ochrydzkiego... Zachwyciła mnie również plątaniną, brukowanych uliczek i swoją wielokulturowością... Ochryda to także greckie i rzymskie ruiny, wczesnochrześcijańskie kościoły, prawosławne klasztory, meczety i cerkwie... Wiele cerkwi jest starych, ukrytych pośród wąskich uliczek... Często mieszkańcy Ochrydy przytaczają obiegową informację,  że w średniowieczu  istniało tutaj 365 cerkwi - jedna na każdy dzień roku... Już wiecie, że jestem miłośniczką turystyki sakralnej, ponieważ wszystkie świątynie urzekają mnie zarówno zewnątrz jak i wewnątrz... Na Starym Mieście na Plaošniku 250 metrów poniżej twierdzy  Samuela znajduje się   cerkiew św. św.  Klimenta i Pantelejmona... Ma ona długą i bardzo bogatą przeszłość... 

Odbudowana cerkiew  św. św.  Klimenta i Pantelejmona znajdowała się w sporej odległości od miejsca w którym stałam... Wpatrywałam się w nią, w stanowisko archeologiczne i święte miejsce  Ochrydy... Patrzyłam na wybrzuszenia, to są pozostałości  cerkiewnych absyd... Z epoki wczesnego chrześcijaństwa pozostały tylko fundamenty... Jednak ich zarys wskazuje na rozmach średniowiecznych bazylik, kaplic i innych budowli...  Prace wykopaliskowe na tym terenie rozpoczęły się w 1961 roku... Stanowisko jest bogate w różne okresy, które można podzielić  na okres Klimenta, przed i po Klimencie...

Patrzę na rozległe ruiny  wczesnochrześcijańskiej bazyliki z V wieku, którą poświęcono świętemu Pawłowi... Prawdopodobnie apostoł Paweł w I wieku głosił chrześcijaństwo w Lichnid, obecnie Ochryda...

W czasie prac archeologicznych odkryto  bogato zdobione baptysterium wczesnochrześcijańskie pochodzące z V wieku... Ma ono duże rozmiary i przepiękne, wspaniale  zachowane  mozaiki przedstawiające m.in. swastykę, zwierzęta, figury geometryczne... Zostały też  odkryte fragmenty najstarszej i największej chrzcielnicy...

W IX wieku święty Kliment, pierwszy słowiński biskup przybył do Ochrydy... Prawdopodobnie  na prośbę  władcy  pierwszego Imperium Bułgarskiego, Borysa I z Bułgarii wniósł tu monastyr z cerkwią poświęconą świętemu Pantelejmonowi... Była to ogromna budowla w kształcie trójlistnej koniczyny... Przy klasztorze funkcjonował uniwersytet,  który był  ośrodkiem  słowiańskiej działalności literackiej i kulturalnej... W Szkole Ochrydzkiej nauczano pierwszych uczniów alfabetu głagolickiego znanego jako cyrylica... Wykształciło się tutaj około 3 500 studentów

Kliment budując prawosławną cerkiew,  polecił  również zbudowanie dla siebie krypty... Został w niej pochowany w 916 roku...

Architektura cerkwi reprezentuje stary styl bizantyjski z elementami typowymi dla Bałkanów...

Wchodzimy do środka... Wnętrze cerkwi jest niewielkie i  nadzwyczaj skromne... Nie ma tradycyjnego, zazwyczaj dużego, bogato zdobionego  ikonostasu... Grób  z relikwiami świętego Klimenta wzbudza nasze zainteresowanie, chociaż jest taki niepokaźny, oszczędny w formie... Znajduje się pod szklaną  pokrywą... Wewnątrz pod podłogą można zobaczyć stare mury z IV wieku... Na północnej ścianie wyeksponowano  mozaikę z pierwotnej świątyni i liczne ikony przedstawiające  świętego Klimenta i świętego Pantelejmona... rekonstrukcja cerkwi byłaby niemożliwa, gdyby przez pięć wieków panowania osmańskiego w Ochrydzie nie pielęgnowano o niej, pamięci...