Spacerkiem po Szydłowie

Istnieją marzenia, które nawiedzają nas tuż po przebudzeniu.

To one sprawiają, że warto żyć!

(Nicholas  Sparks)

W tym roku oczarowały mnie  zamki, pałace, kościoły, legendy i niezwykłe piękno  Ziemi Świętokrzyskiej... Na jednym z blogów przeczytałam wpis o polskim Carcassonne... Zrobiło mi się strasznie głupio, że znam * francuskie Carcassonne *, a nie znam, naszego polskiego... Na tą piękną, słoneczną wrześniową pogodę zaplanowaliśmy wycieczkę do Szydłowa, niewielkiej miejscowości położonej w Ziemi Kieleckiej, na południe od Gór Świętokrzyskich... Miasteczko natychmiast mnie oczarowało... Urzekł mnie doskonale zachowany, średniowieczny układ urbanistyczny i świetnie utrzymane mury obronne...

 Pierwsza pisemna  wzmianka o Szydłowie pochodzi z 1191 roku... Król Władysław Łokietek nadał mu prawa miejskie... Jednak miasto zyskało szczególne znaczenie za czasów Kazimierza I Wielkiego... Król wzniósł tutaj warowny zamek, ufundował kościół świętego Władysława... Miasto zostało otoczone murem obronnym z trzema bramami: Wodną, Opatowską i Krakowską, tym samym stało się jedną z warowni strzegących Małopolski...

Korzystne położenie Szydłowa na szlaku handlowym sprawiało, że w mieście rozwijał się handel... W kolejnych wiekach miasto słynęło z produkcji sukna, powstawały cechy piekarzy, szewców, krawców, garncarzy... Jednak dla miasta przyszły lata chude... W drugiej połowie XIX wieku Szydłów utracił prawa miejskie, odzyskał je  dopiero 19 lipca 2019 roku...

Zatrzymaliśmy się tuż za murami miasta na parkingu przy niewielkim skwerku z pomnikiem w hołdzie ofiarom II wojny światowej...  Przez przejście w murze obronnym wchodzimy na  szydłowskie Stare Miasto...

Kościół świętego Władysława Węgierskiego usytuowany jest na najwyższym punkcie miasta, w pobliżu murów obronnych... Patron świątyni nazywany "rycerzem  Chrystusa" był synem Beli - króla Węgier i Rychezy córki Mieszka II - króla Polski...  Przyszły święty urodził się  około 1040 roku w Krakowie, gdzie jego ojciec przebywał na wygnaniu. Został ufundowany  w 1355 roku przez króla Kazimierza Wielkiego... Należy do tzw. "serii baryczkowskiej" czyli kościołów pokutnych, forma ekspiacji króla za wydanie rozkazu zamordowania kanonika Marcina Baryczki, ofiary politycznej z ówczesnym biskupem krakowskim... Kościół zbudowany w stylu gotyckim, z cegły z użyciem piaskowca do detali architektonicznych...

Jest to dwunawowa świątynia z dwuprzęsłowym, zamkniętym  trójbocznie prezbiterium... Wnętrze rozjaśniają duże ostrołukowe okna... Idąc przez kościół, od razu przykuł moją uwagę ołtarz główny, a w nim gotyzujący tryptyk z 1517 roku z  rzeźbami Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz św. św. Apostołów Piotra i Pawła pochodzący ze Zdanowic na Śląsku Opolskim... Tak wiele w nim piękna, tyle wyrazu, że nie sposób nie zachwycić się nim, tą gotycką perełką... 

W XVI wieku w czasie jednego z remontów dobudowano od północy kaplicę Literacką... W kaplicy dawny ołtarz główny z późnogotyckimi rzeźbami: Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz Jana Chrzciciela... Moją uwagę przykuły freski utrzymane w klimacie pasyjnym wykonane przez  profesora Mariana Czaplę...

W kościele jest piękna belka tęczowa ze sceną z Kalwarii w postaci Grupy Ukrzyżowania... Umierającemu na krzyżu Jezusowi  towarzyszy  Maria - Jego Matka oraz święty Jan... Na jednej ze ścian jest wspaniały obraz świętego Onufrego oraz kopia obrazu Zwiastowanie - włoskiego malarza, twórcy malarstwa barokowego w Polsce, Tomasso Dolabelli...

Ruszamy na dalsze poznawanie miasteczka... Sercem szydłowskiego miasteczka jest rynek... W całości wyłożony kamienną kostką, stylizowane lampy, odpowiednio wkomponowana zieleń i wiele kwietników z kwitnącymi kwiatami... Jest też malownicza "klatka błaznów" zwana budą wariatów, służyła mieszkańcom jako obiekt drwin... Osoby, które były w niej zamykane wystawiano na publiczne pośmiewisko... W klatce przetrzymywano m.in. pijaków, zakłócających ciszę nocną czy dopuszczających się grubiańskich wybryków...

W północnej części miasta znajduje się synagoga... Zbudowano ją w latach 1534 - 1564, tym samym jest jedną z najstarszych bożnic w Polsce... Zamek z okresu kazimierzowskiego jest idealnie wkomponowany w obwarowania Szydłowa... Choć używany tylko częściowo  służył jako siedziba królewska... Obecnie znajduje się tu muzeum...

Chociaż nie zna się okoliczności powstania Szydłowa, to według rozpowszechnianej legendy jego nazwa pochodzi od imienia miejscowego zbója Szydło... Pewnego razu zbójcy zaatakowali królewski orszak... Król widząc przewagę rozbójników zaczął się modlić o zwycięstwo, obiecując, że w miejscu, gdzie ukląkł, postawi kościół... Dzięki boskiej pomocy, zbóje zostali pokonani, a za odebrane im łupy władca wzniósł obiecany kościół wraz z osadą, która od imienia  przywódcy bandy nazwał Szydłowem...

* Święto śliwki *

Szydłów jest "śliwkową stolicą Polski", stad bowiem pochodzi 20 procent polskich śliwek... W gminie znajduje się 1000 hektarów sadów, z czego 80 procent stanowią sady śliwkowe... Uprawia się tutaj około 50 odmian tych przepysznych owoców m.in. węgierkę zwykłą, węgierkę wczesną, amers, president, vizion, katinkę, blue bell, jubileum...

Każdego roku w sierpniu organizowane jest Święto śliwki czyli tradycyjne sadownicze dożynki prezentujące produkty lokalne, głównie ze śliwek... Mam nadzieję, że w przyszłym roku będę uczestniczyć w tej świetnej imprezie...

Spacerując uliczkami miasta widać   jak pięknieje polskie Carcassonne... Oczywiście, jest jeszcze wiele do zrobienia, jednak w wielu miejscach konserwacji poddawane są detale architektoniczne... Mury obronne są wizytówką miasta... Są doskonale zachowane i zabezpieczone... Ich długość to około 700 metrów... Dzisiaj się można na nie bez problemu wspinać i odbywać spacery podziwiając panoramę okolicy i fragmenty miasta..

Brama Krakowska, to wielkie szczęscie, że do naszych czasów przetrwał jeden z najcenniejszych zabytków architektury obronnej w południowo-wschodniej Polsce... Powstała w czasach Kazimierza Wielkiego jako element fortyfikacji miejskich... Strzegła wjazdu do miasta, posiada żelazną kratę zwaną broną... Brama Krakowska znajduje się przy drodze wojewódzkiej 756, naprzeciwko znajduje się kościółek Wszystkich Świętych... W XVI wieku jej górne kondygnacje przerobiono na styl renesansowy... Posiada attykę i dwie koliste wieżyczki... Brama Krakowska jest najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem Szydłowa...

Kościółek Wszystkich Świętych malowniczo położony na wzgórzu na południowy-zachód od miasta,  przy głównej drodze... Wzniesiony w XIV wieku w stylu gotyckim... Otoczony jest kamiennym murem... Kościół był zamknięty, można go zwiedzać tylko z przewodnikiem... Być może przy kolejnej wizycie w Szydłowie, zobaczę pozostałości gotyckiej polichromii z XIV wieku... Wokół kościoła ustawiono również drewniane rzeźby a wśród nich: święty Szymon, Szymon - Piotr,  Juda Tadeusz, Jan, Jakub Młodszy... Powstały w trakcie trwania Międzynarodowego Pleneru Rzeźbiarskiego i stanowią cykl " Jezus Chrystus i Dwunastu Apostołów".  

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę udanego weekendu...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...