czwartek, 20 października 2016

Cerkwie w: Jastrzębiku, Złockiem, Szczawniku







Stoją samotne, rozsiane po górach,
Stare drewniane łemkowskie cerkiewki,
Będąc świadectwem wydarzeń ponurych,
Które skazały lud na poniewierkę.






Sądecczyzna urzeka swym pięknem, niesamowitymi krajobrazami, łagodnymi grzbietami górskimi, ukwieconymi łąkami, rwącymi potokami, niepowtarzalnymi dolinami,  uroczymi wioskami, drewnianymi kościółkami i cerkiewkami... 

Sztuka cerkiewna na tym terenie kształtowała się przez wiele wieków... Ludność tutejsza była ludnością mieszaną... Wielonarodowość kultur, tradycji i wyznań wynikała z faktu, że te ziemie od dawien dawna zamieszkiwali Polacy, Rusini, Żydzi oraz inne nacje... 

Od XIX wieku Rusini zwali siebie Łemkami... Do najpiękniejszych zabytków tego regionu  należą cerkwie łemkowskie... Cerkiewki to bardzo ciekawa architektura, mistycyzm, to zawsze dla mnie magiczne miejsca... Są przepełnione historią, są też świadkiem ważnych wydarzeń i miejscem religijnych przeżyć... Wyczuwa się w nich atmosferę mijającego czasu...

Uwielbiam je odwiedzać gdyż w takich miejscach odczucia odbieram ze zdwojoną siłą... Niby są takie same ale każda cerkiewka jest inna i każda z innym urokiem...






Ponad południowymi zboczami Jaworzyny Krynickiej w dolinie potoku Jastrzębik, leży dawna łemkowska wieś o tej samej nazwie... Najważniejszym zabytkiem jest dawna cerkiew grekokatolicka św. Łukasza Ewangelisty... Obecnie użytkowana jest przez kościół rzymskokatolicki ponieważ ludność łemkowska została wysiedlona w ramach akcji "Wisła"... 

Obecna świątynia pochodzi z 1837 roku... Do jej budowy wykorzystano budulec pochodzący z poprzedniej, starszej cerkwi...  Łemkowie budowli swoje cerkwie  w miejscach godnych, reprezentacyjnych, najlepiej na wzniesieniach... Uważali, że dom Boży powinien stać wyżej niż domy mieszkańców...  Na teren cerkwi wchodzi się przez bramę - dzwonnicę... Cerkiew jest trójdzielna, orientowana, zbudowana w stylu zachodniołemkowskim... Jej ściany obite są gontem... Przedsionek i prezbiterium pokryto dachem kalenicowym a nawę dachem namiotowym...  Nad trzema wieżami znajdują się hełmy z krzyżami... Teren wokół cerkwi jest uporządkowany, obsadzony krzewami i bylinami...






Z Jastrzębika udałam się do Złocka... Tutejsza cerkiew świętego Dymitra w Złockiem położona jest po południowej stronie Jaworzyny Krynickiej... To jedna z niewielu pamiątek jaka pozostała we wsi po jej dawnych mieszkańcach - Łemkach... Zbudowana trochę nietypowo na planie krzyża z drzewa modrzewiowego... Dawną świątynię grekokatolicką  użytkuje obecnie Kościół Rzymskokatolicki...  Cerkiew  jest trójdzielna, o konstrukcji zrębowej, oszalowany, kryty blachą... Nawa, prezbiterium oraz transept nakryte są dachami dwuspadowymi, o szczytach naczółkowych czyli stromych... Od frontu znajduje się wieża konstrukcji słupowo - ramowej o ścianach prostych nakryta niskim dachem namiotowym i zwieńczona dwupiętrową, pozorną latarnią... 

Cerkiew w Złockiem zachwyciła mnie swoim położeniem... Domyślam się, że i jej wnętrze również budzi podziw... Ikoną złocką oczarowany był Jerzy Harasymowicz... Poświęcił jej wiersz "W lesie listopadowym"... Przy cerkwi znajduje się niewielki cmentarz, z nagrobkami ozdobionymi krzyżami prawosławnymi...












Potem zawitałam do niewielkiej wsi położonej w dolinie Szczawnika... Największym jej zabytkiem jest niewątpliwie dawna cerkiew grekokatolicka świętego Demetriusza (Dymitra)... Powstała prawdopodobnie w 1841 roku...  Jest cerkwią łemkowską typu północno - zachodniego...  Świątynia obrządku  wschodniego jest jednonawową budowlą trójdzielną... Posiada trzy wyodrębnione części: babiniec, nawę i oddzielone ikonostasem prezbiterium... Cerkiew jest orientowana, konstrukcji zrębowej, podbita gontem i pokryta blachą...






Szczawnik należy do najstarszych miejscowości na terenie Beskidu Sądeckiego... Została założona w 1352 roku... Ta dawna wioska łemkowska zamieszkiwana do 1947 roku przez ludność rusińską... Po Akcji Wisła została wysiedlona a na jej miejsce sprowadzono osadników polskich... Po dawnych mieszkańcach zachowały się przydrożne krzyże, resztki starej zabudowy...

Przedstawiłam trzy dawne cerkwie łemkowskie... Drzwi cerkwi były zamknięte, bardzo żałuję, że  nie udało mi się zobaczyć ich wnętrza...





68 komentarzy:

  1. Gostei bastante de ver as fotografias estão espectaculares.
    Um abraço e continuação de uma boa semana.
    Andarilhar

    OdpowiedzUsuń
  2. Jakież one piękne i zadbane!To wspaniałe pomniki łemkowskiej kultury.
    Tu,na suwalszczyżnie jest ich coraz mniej. W Wodziłkach molenna o która nie ma kto już dbać. Wioskę zamieszkują starowierzy, ale pozostali już tylko nieliczni i b. starzy. W Suwałkach była cerkiewka,ale nie wiem czy jest jeszcze,dawno nie byłam. W Gibach molenna przerobiona na kościółek.A, w Suwałkach na cmentarzu prawosławnym tez jest cerkiewka,chyba czynna raz w roku, w nienajlepszej kondycji. Nie ma kto o to dbać,władze chyba niezainteresowane.Szkoda.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Warto dbać o cerkiewki bo są to perełki architektury, nasze dobro narodowe. Kilka z nich wpisane jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wiele z nich bezpowrotnie utraciliśmy. Tych, które zniknęły z powierzchni ziemi, niestety już nie odzyskamy. Cerkiewki nie były tylko elementem krajobrazu one służyły ludności łemkowskiej w ich codziennym życiu. Najgorsze, że przez lata niewłaściwie eksploatowane np. jako magazyny nawozów sztucznych czy zagrody dla owiec. Nie remontowano ich i tym samym zostały doprowadzone do ruiny, opuszczane i rozbierane.
      To smutne co z nimi zrobiono. Są jeszcze pasjonaci, którzy ratują te zaniedbane, opuszczone.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  3. Te cerkiewki są przepiękne.
    Świetne zdjęcia Łucjo.
    Pozdrawiam:)*

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mam ogromną słabość do drewnianych kościółków i cerkiewek.
      Lubię je odwiedzać w czasie swoich wyjazdów.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  4. Przepiękne, oby cieszyły nas i następne pokolenia, jak najdłużej :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bogno,
      życzę sobie i kolejnym pokoleniom aby służyły nam jak najdłużej.
      Wojny, grabieże zniszczyły wiele wspaniałych obiektów, świadczących o naszej przeszłości, wielkości ludzi.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  5. Hi. Oh, that rural loveliness. Great photos. Greetings.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Beautiful churches lost the villages in my country.
      Greetings.

      Usuń
  6. Hi. Wooden buildings are stunning. They have that special something. Great photos

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Matti,
      I really like the wooden architecture.
      I like and often I am looking for small churches and churches.
      Greetings.

      Usuń
  7. The setting is wonderful, the churches gorgeous and your photos so lovely!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I also like the churches and villages in which they were built.
      Greetings:)

      Usuń
  8. Oh, how beautiful is there! Wickedly beautiful churches.Greetings

    OdpowiedzUsuń
  9. Cieszę się że podoba Ci się Sądecczyzna bo to przecież moje okolice:))Pozdrawiam serdecznie:))))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A komu się może Sądecczyzna nie podobać? Niepodobna! ;)

      Usuń
    2. Ja jestem zakochana w naszym kraju.
      Każdy region ma wiele do zaoferowania a co do Sądecczyzny odkrywam ją na nowo.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  10. Nie zawaham się napisać, że kocham cerkiewki i drewniane kościółki.
    Dziękuję, że pokazałaś w przepiękny sposób te,których nie znam.
    Twoje zdjęcia są jak z baśni...zawsze.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Basiu,
      ja kocham stare drewniane kościółki i cerkiewki.
      Cieszę się z każdej nowo poznanej.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  11. Kocham cerkiewki, szkoda, że nie udało Ci się wejść do środka, bo przecież tam znajdujemy to, co najważniejsze.
    Mam wrażenie (przerażające ), że odbudowuje się w naszym kraju nacjonalizm, to takie smutne.
    Uściski i pozdrowienia ślę.:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Właściwie top nie byłam zbytnio zaskoczona zamkniętymi cerkwiami.
      Wg mnie 90 % kościołów katolickich też jest pozamykane na cztery spusty.
      Trochę to dziwne w katolickim kraju. W niedługim czasie będzie tak jak w Czechach. Wystarczy pojechać do Niemiec a tam 90 % kościołów jest otwarte dla nielicznych wiernych.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  12. Piszesz, że cerkwie były zamknięte a skąd zdjęcie ikonostasu?
    Z internetu? powinnaś podać jego źródło.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zdjęcie nie pochodzi z internetu. To jest zdjęcie zrobione z tablicy informacyjnej. Wystarczy popatrzeć i porównać.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  13. Przepiękne cerkwie! Cudna okolica, wspaniałe kolory zieleni i kwiatów. Muszę koniecznie odwiedzić ten szlak! Bardzo mi się podoba :-) Dziękuję Lusiu za wspaniałą wycieczkę :-) Serdeczności!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Andrzejku,
      te okolice są prześliczne a na dodatek wspaniałe miejsce do odpoczynku.
      Są też przepiękne cerkwie i kościółki drewniane.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  14. Kyllä on kaunis kirkko ihana maisema Kiitos paljon on ilo näitä upeita kuvia katsella
    Terveisiä :)

    OdpowiedzUsuń
  15. Such beautiful churches and views,as always!

    OdpowiedzUsuń
  16. Też kilka lat temu przyglądaliśmy się tym cudom, tylko w innym rejonie, w Bieszczadach :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W Bieszczadach też jest spora ilość zabytkowych cerkiewek.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  17. Pięknie jak zawsze, uwielbiam do Ciebie wracać :)

    OdpowiedzUsuń
  18. Happy weekend love from Trevor and me....❤️x

    OdpowiedzUsuń
  19. Te cerkiewki mają swój niepowtarzalny klimat,kryją sporo historii i tajemnic...
    Piękne zdjęcia i jak zawsze wspaniała narracja😊
    Pozdrawiam cieplutko Lusi😊

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Te cerkiewki są prześliczne i mają mają swój niepowtarzalny klimat, kryją sporo historii i tajemnic.
      Pozdrawiam:)

      Usuń
  20. The upper half of these old wooden churches is uniquely and distinctively Polish but the lower part looks like Japanese old timbered structure except the form of the door. The churches stand in such peaceful, beautiful place. I felt cool, crisp air over the fields.

    Yoko

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. In this area there is clean air, peaceful atmosphere.
      There's a wonderful rests.
      Happy weekend :)

      Usuń
  21. Gorgeous photos !!!! Love wooden churches !
    Have a nice weekend !
    Anna

    OdpowiedzUsuń
  22. Jakie piękne niebo, a u mnie deszcz i deszcz i deszcz....

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. U mnie też pada deszcz od dwóch tygodni.
      Te zdjęcia robiłam w ostatni weekend sierpnia.
      Pozdrawiam:)

      Usuń
  23. Preciosas iglesias en madera perfectamente integradas en el entorno.
    Un abrazo,

    OdpowiedzUsuń
  24. Piękne cerkiewki. Mają taki wspaniały klimat. Kocham w nich bywać. Właśnie jutro odwiedzę cerkiew grekokatolicką, ale na Dolnym Śląsku. Pozdrawiam:):):):)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie miałam pojęcia, że na Dolnym Śląsku są drewniane cerkwie grekokatolickie.
      No tak, przecież Łemkowie tam m.in. zostali przesiedleni.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  25. Magníficas imágenes con una genial entrada llena de gran belleza.
    Besos

    OdpowiedzUsuń
  26. Chrześcijanie - ale jak różnie wyglądają swiatynie. Bardzo lubię patrzę na kopuły cerkwi na tle nieba. Piękne widoki, niesamowite, pełne modlitewnych szeptów i wspomnień..cóż życie toczy się teraz co widać po zadbanych otoczeniach. I dobrze. Piękne zdjęcia.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W tym regionie cerkwie są zadbane. Teren wokół nich uporządkowany.
      Te drewniane świątynie są połozone w malowniczym terenie.
      Oglądałam je z ogromną przyjemnością.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  27. Estas iglesias ortodoxas son joyas, a mi me encanta la construcción en madera, el paseo es de los que uno va haciendo con tranquilidad y parando en cada estación.
    Un agrado siempre ver tus fotos.
    Un abrazo.

    OdpowiedzUsuń
  28. Odpowiedzi
    1. You're right, Margaret.
      These are historic churches.
      Greetings.

      Usuń
  29. Ci sami ludzie,wierzacy chrześcijanie a jakże rózne miejsca kultu.Małe cerkiewki zagubione wśród lasów mają w sobie piękno i prostote.Przyznam się ,ze wprost nie znoszę wielkich świątyn kapiacych złotem.ogromnych kosciołow.Mnie urzekają te małe przydrożne kapliczki,małutkie koscioły i cerkwie w małych miasteczkach.Pełno takich pieknych miejsc jest w Bieszczadach.Bog jest wszedzie i wszędzie mozna sie do niego modlić.Pozdrawiam Halina

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja też nie przepadam za takimi i nowoczesnymi świątyniami.
      Takie niewielkie, drewniane są pełne uroku. O, tak. W Bieszczadach jest jeszcze sporo bardzo pięknych cerkiewek.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  30. Witaj
    Cudne fotki oraz ciekawy opis miejsc, godnych zwiedzania.
    Pozdrawiam jesiennie:)

    OdpowiedzUsuń
  31. Ach, jakie mam stamtąd piękne wspomnienia. Drzewa w Złockiem powoli nabierają kolorów. Pamiętam, jak pięknie wyglądała ta cerkiew pośród morza zieleni. A potem byłem krótko po ich kosmetyce, gdy wokół zostały praktycznie same pnie.
    Zdziwiło mnie, że drzwi są zamknięte. To jedna z nielicznych cerkwi, gdzie zawsze można było wejść do środka. Miałaś piękną wycieczkę. Doliny Popradu i Muszynki to jedne z ładniejszych miejsc w Polsce.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pamiętam Twoje zdjęcia i te wszystkie cerkiewki, które odwiedziłeś.
      Niestety, drzwi były zamknięte. W tym czasie w pobliżu cerkwi było sporo osób. Na parkingu zrobiliśmy sobie mały piknik, tym samym widzieliśmy turystów odwiedzających to miejsce.
      Serdecznie pozdrawiam:)

      Usuń
  32. Całe moje dzieciństwo związane jest z drewnianym, bardzo starym kościółkiem i po prostu uwielbiam je :) Gdy na zewnątrz upał, w środku panuje przyjemny chłód, zimą za to przytulne drewniane wnętrze zdaje się być ciepłą ostoją.
    Cerkwie lubię szczególnie, wszystko od momentu, kiedy zobaczyłam pierwszy raz w życiu ikonostas. Jest taka mnogość jego wykonań... Ile cerkwi, tyle ikonostasów - każdy inny, wyjątkowy :)
    Piękne miejsca pokazane na cudnych zdjęciach.
    Dla nas Beskid Sądecki jeszcze nie odkryty, ale i na niego przyjdzie czas :)

    Pozdrawiamy Kasia i Kamil http://magurskiewyprawy.blogspot.com/

    OdpowiedzUsuń
  33. Cerkwie są takie magiczne, piękne. Szkoda, że wiele z nich uległo zniszczeniu. Wspaniałe miejsce na pokazałaś. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  34. Excellent and very great repport. Congrats. Congrats and thanks for sharing.
    Graciel·la (from Aminus3)

    OdpowiedzUsuń
  35. Lucia, I always enjoy the wooden churches that you show, this one is fabulous. Thanks so much for sharing.

    OdpowiedzUsuń
  36. Wondeful olf church, that back wall to the altar is stunning.

    OdpowiedzUsuń
  37. gorgeous. gorgeous!! looks like a lovely blue skied day. have a lovely week. thanks for sharing. ( :

    OdpowiedzUsuń
  38. Estas igrejas são bem diferentes das que temos, aqui no Brasil. E são bonitas, as torres são belas e um trabalho de madeira muito interessante.
    As fotos estão excelentes, para admirar.

    OdpowiedzUsuń

Jeśli rozpoznasz siebie na zdjęciach i nie chcesz być na tym blogu, proszę poinformuj mnie o tym.
Ja bardzo szybko usunę te zdjęcia..