Akropol ateński - Grecja

Za  oknem  pogoda  typowo  jesienna...  Intensywne  opady  deszczu,  porywisty wiatr, temperatura poniżej 10 stopni... W taki czas, dobrze wrócić do wspomnień z wakacji... Zatem przenoszę się do słonecznej i gorącej Grecji, do Aten...

Gdy jestem w greckiej stolicy, to mam wrażenie, że czas tutaj zwalnia... Mimo, iż miasto liczy 4 miliony mieszkańców, nie sprawia wrażenia ruchliwej metropolii... Grecy nigdzie się nie spieszą... Hmm, tutaj nawet godziny otwarcia sklepów bywają zagadką... Wszystko zdaje się płynąć leniwym torem... Gdy przystaję na moment, zauważam, że jedynymi ludźmi, którzy za czymś pędzą, są... turyści. Ja też tak czynię...

Uwiedziona magią starożytnego świata przyjeżdżam tu, by zobaczyć jak najwięcej obiektów ze światowej listy UNESCO... Jest ich tutaj całe mnóstwo... Ateny, kolebka cywilizacji europejskiej, miasto myślicieli i artystów rozkwitało w V i IV wieku p.n.e. O latach świetności przypominają liczne starożytne zabytki...

Swoje zwiedzanie zawsze zaczynam od Akropolu... Jestem przy kasie kilka minut po godzinie ósmej, tak by  zdążyć jeszcze  przed tłumami turystów, którzy około 11 - tej dosłownie zaleją Akropol...

Akropol panował nad Atenami niczym Zeus na szczycie Olimpu - emanując potęgą i budząc respekt... To czcigodne miejsce zostało spalone przez armię  Kserksesa w 480 roku p.n.e. Dla przypomnienia wspomnę, że był on synem i następcą Dariusza Wielkiego, władcy perskiego zwanego Królem Królów... Akropol został odbudowany w końcu piątego stulecia, aby podziękować bogom za zwycięstwo Greków nad Persją i podnieść prestiż Aten...

Na wzgórze wiedzie droga, którą wieńczy marmurowa brama zwana Propylejami... Przystaję na chwilę by zachwycić się widokiem roztaczającym się ze wzgórza... Mijam niewielką świątynię Ateny Nike (Zwycięstwa) z charakterystycznymi kolumnami jońskimi... Ona również została odbudowana dla uczczenia zwycięstwa Greków w tej wojnie... W tym okresie Ateny stały się potęgą w rejonie Morza Egejskiego... Każde z greckich miast zostało zobowiązane do  płacenia składek... Ich wysokość była zależna od zamożności miasta - państwa... Pieniądze deponowano na świętej wyspie Delos...

 Ateński mąż stanu - Perykles - przeniósł państwową kasę do Aten... Z jego inicjatywy podjęto wielki plan zabudowy Akropolu, skalistego wzgórza w samym centrum miasta, górującego nad agorą... Tutejsze świątynie miały służyć chwale bogów i świadczyć o potędze greckiej siły oraz bogactwie Aten... Aż trudno mi było uwierzyć, że współcześni Peryklesowi, zarzucali mu, iż trwoni pieniądze, strojąc miasto "na podobieństwo prostytutki". Jak dobrze, że w swoich planach był nieugięty... 

Wchodzę Propylejami, monumentalnym wejściem na Akropol... One, swym pięknem i bogactwem podkreślają wielkość Partenonu... Budowa tej przypominającej świątynię bramy trwała pięć lat... Mimo, że niedokończona stała się wzorcem dla podobnych budowli w świecie greckim... Ogrom tego miejsca dosłownie mnie przytłacza... W Propylejach użyto kolumn w porządku doryckim i jońskim...

Kiedy na krótko przed 400 r. p.n.e. zakończono budowę świątyń, Akropol wyglądał całkiem inaczej niż dziś... Wiele części budowli było pomalowanych na kolorowo, a wolną przestrzeń pomiędzy nimi zapełniały posągi... Zarówno budowle jak i  zdobiące je wewnątrz rzeźby pokrywała jaskrawa polichromia...  Barwna dekoracja miała ożywiać bryły budowli, podkreślać najważniejsze ich elementy, uwydatniać konstrukcje...  Malowano też wszystkie rzeźby ustawione  pod gołym niebem... Czemu tak czyniono? Otóż, miało im to, zdaniem starożytnych, nadawać pozory życia...

Rozkoszuję się widokiem najokazalszej budowli tego wzgórza, najwspanialszym zabytkiem kultury antycznej, wzniesionym na chwałę bogini  Atenie Partenos (Dziewiczej), patronki miasta... Partenon, oznacza "przybytek bogini -dziewicy". Miałam nadzieję, że tym razem nie zobaczę tych wszystkich rusztowań, pracujących dźwigów, stalowych  rur, kątowników i tego całego żelastwa... Jednak w dalszym ciągu trwają prace rekonstrukcyjne... Uznano bowiem, że istnieje konieczność częściowej odbudowy budowli, by poprawić statykę ruin, przed kolejnymi trzęsieniami ziemi...

Od czasu do czasu przystaję, by zachować te wszystkie zabytki w kadrze... Zastanawiam się czy po tych wszystkich  kamieniach, po których chodzę spacerowali; Arystoteles, Platon, Perykles a może i Sokrates?  Partenon był budowlą absolutnie wyjątkową nie tylko ze względu na swoje rozmiary i wielkość poniesionych kosztów, ale także ze względu na architektoniczne nowatorstwo i niezwykłe piękno dekoracji rzeźbiarskiej... Delikatnie wygięta podstawa oraz wybrzuszone kolumny stwarzały złudzenie doskonałej symetrii, dowodząc mistrzostwa architektów świątyni... Sztuczki przez nich stosowane pokazują, że świetnie zdawali sobie sprawę ze złudzeń optycznych i umieli tę wiedzę wykorzystać...

Cały wysiłek twórczy budowniczych skupiał  się na jej wystroju zewnętrznym: na gzymsie, kolumnach i tympanonie czyli polu trójkątnego frontonu, utworzonego przez nachylenie płaszczyzny dachu i poziomy pas u dołu... Tympanon, jako najlepiej widoczna z oddali część fasady, stanowił największe wyzwanie dla wyobraźni artystów... Zaczęli stosować schemat, w którym akcja skupiała się na postaci centralnej, a pozostałe figury, stojące, klęczące bądź leżące, równomiernie rozmieszczano wokół niej...

Powyżej fragment fryzu na Partenonie... Szczęśliwie ocalały od wywiezienia przez  Thomasa Bruce lorda Elgina do Londynu... Centaury, wojownicy, Giganci i bogowie - wszystkie te wspaniałe postaci  wyłaniały się z fryzów z frontonów... Mogłam to wszystko zobaczyć w British Museum... Grecy od stu kilkudziesięciu lat walczą o ich odzyskanie...  Kopie tych bezcennych skarbów mogłam zobaczyć w ateńskim metrze...   

Trochę dziwacznie ukształtowany Erechtejon (świątynia) został wybudowany ku czci Erechteusza legendarnego króla Aten, Posejdona i Ateny Polias  (opiekunki polis)... Zbudowany na bardzo nierównym terenie, bowiem poziom wzgórza pod świątynią opada... Centralny element tego przybytku stanowiło drzewko oliwne, uważane za święty symbol bogini, która opiekowała się m.in. rolnictwem i dbała o gospodarczą pomyślność swego miasta... Z Erechtejonem związana jest pewna legenda... Gdy Ateny nie były jeszcze miastem Posejdon i Atena toczyli spór kto będzie opiekunem miasta... Ten problem mieli rozstrzygnąć mieszkańcy i zdecydować, który dar jest cenniejszy... Posejdon uderzył swoim trójzębem w skałę, z której wypłynęło słone źródełko... Atena podarowała oliwkę... Mieszkańcy uznali oliwkę za cenniejszy dar niż słona woda...Tam gdzie toczył się spór postawiono świątynię... Erechtejon zbudowany jest na kilku poziomach... Wyższa część należała do Ateny - Opiekunki Miasta i tutaj stał jej posąg wykonany z drzewa oliwnego... Niżej znajdowały się ołtarze Erechteusza i Posejdona...

Domyślam się, że sławny krużganek przykuwana uwagę każdego, odwiedzającego Akropol... Jego belkowanie dźwiga 6 posągów pięknych dziewcząt - kariatyd... Pochodzenie tej formy wywodzi się z budownictwa starożytnego Wschodu, stosowanego w Mezopotamii czy Asyrii... Przyglądam się z uwagą... Zwrócone są w tym samym kierunku, do mnie... I chociaż ich twarze są dosyć mocno uszkodzone, to jednak rysy są czytelne i bardzo piękne... Ubrane są udrapowane, bardzo delikatne, fałdowane tuniki... Wyraźnie widać szczegóły ich ciała... Na głowach dziewcząt są koszykowe głowice, nad nimi rozciąga się belkowanie płaskiego dachu ganku...

Obchodzę świątynię dookoła, przystając i podziwiając malowniczość budowli... Schodzę na poszczególne poziomy... Erechtejon jońska świątynia a zatem kariatydy zastępują jońskie kolumny... Tłum turystów z każdą chwilą gęstnieje... Oto już nadszedł czas by pożegnać antyczny Akropol, którego fragmenty znajdują się prawie w każdym muzeum na świecie...

Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...

Życzę pięknej, słonecznej i ciepłej pogody na każdy dzień...

Serdecznie wszystkich pozdrawiam...