Podróżując przez świat i poszukując piękna
musimy sami nieść je ze sobą,
inaczej nigdy go nie odgadniemy.
(Ralph Waldo Emerson)
W Książu Wielkim, wsi gminnej położonej przy trasie krajowej Nr 7 (Jędrzejów, Kielce) na wzgórzu Mirowskim miałam możliwość oglądnąć Zamek na Mirowie... Faktycznie jest to pałac, który został zbudowany w latach 1585 - 1595 dla biskupa krakowskiego, Piotra Myszkowskiego herbu Jastrzębiec...
Piotr Myszkowski wiele lat pracował jako sekretarz Zygmunta Augusta... Należał do najbogatszych ludzi w Polsce... Żartobliwie nazywany proboszczem całej Polski... W Pińczowie założył ordynację majątkową (zapobiegała rozdrobnieniu dóbr) dla swej rodziny z tytułem margrabstwa... Należał do największych mecenasów kultury renesansowej renesansowej... Był protektorem zwłaszcza Jana Kochanowskiego, ale i Andrzeja Patrycego Nideckiego i Marcina Kromera... Nie bez powodu Jan Kochanowski dedykował mu Psalmy Dawidowe...
Jego Miłości miłościwemu Panu, Panu Piotrowi Myszkowskiemu
z łaski Bożej Biskupowi Krakowskiemu etc.
Żniwa swego pierwszy snop tobie ofiaruje,
Cny. Myszkowski, którego dobrodziejstwem czuję
Uwiązane swe serce; bo komu jest tajna
Trwa łaska przeciwko mnie i chęć niezwyczajna?
Jedeneś ty nalezion, u którego miały
Miejsce Muzy wzgardzone i twarz wdzięczną znały;
Jedeneś ty rozumiał, że moje Kameny.
Mogły jednak być godne jakiekolwiek ceny.
Tymżeś mi serca dodał, żem się rymy swymi
Ważył zetrzeć z poety co znakomitszymi
I wdarłem się na skalę pięknej Kalijopy,
Gdzie dotychmiast nie było znaku polskiej stopy.
I teraz ci z Libanu niosę Dawidowe
Złote gęśli, a przy nich polskie piesni nowe:
Psałterza pięć książęczek, ktorym ty łaskawy
Wzrok ukaż, twej nieowszem niegodnym zabawy.
W 1582 roku Piotr Myszkowski miał już dość swego rodzinnego zamku Mirów na Jurze Krakowsko - Częstochowskiej i gdy nadarza się możliwość kupienia Książa Wielkiego z dworem obronnym szybko podejmuje decyzję zakupu... Gdy "przypadkiem" doszczętnie płonie stary dwór, biskup przystępuje do budowy monumentalnego pałacu, który ma przyćmić wszystko w okolicy i podkreślić splendor rodu...
Pałac renesansowy powstaje według projektu Santi Gucci'ego, który jest architektem i rzeźbiarzem pochodzenia włoskiego... Gucci przybył do Polski w latach sześćdziesiątych XVI wieku... Był nadwornym artystą króla Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Anny Jagiellonki... Pracował również u Jana Zamoyskiego a także u Leszczyńskich...
Santi Gucci wybudował monumentalną, renesansową, przepiękną siedzibę magnacką dla Myszkowskich... W XVII wieku przejmują ją Wielopolscy, którzy dokonują pewnych zmian w stylu barokowym...
Pałac zbudowany jest na planie wydłużonego prostokąta, zorientowanego w kierunku północ - południe... Do jego budowy użyto kamienia pińczowskiego... Na osi obu elewacji ryzality środkowe, które optycznie pozwalają skrócić ścianę, dodatkowo umożliwiają uzyskać symetrię... Środkowe ryzality na trzecim piętrze opatrzono blankami a w narożnikach są wysmukłe wieżyczki... Ściany zewnętrzne parteru i pierwszego piętra pokryte są fasetową rustyką... Nad oknami pierwszego piętra są renesansowe gzymsy i ramy okienne...
Po bokach pałacu zbudowano dwa pawilony zwrócone fasadami do siebie... Z prawej strony w pawilonie znajdowała się kaplica... Oba posiadają plan pięciokąta, a od frontu ozdobiono arkadami nadającymi wrażenie lekkości tym obiektom... Pawilon północny pełniący funkcję kaplicy posiada bardzo piękny portal wejściowy...
Pałac zaliczany jest do czołowych osiągnięć polskiej architektury manierystycznej, jednak nie można go zwiedzać ponieważ znajduje się tutaj Zespół Szkół im. Wincentego Witosa... Pozostał mi wokół niego jedynie spacer... Zauważyłam, że czas zrobił swoje... Pałac i pawilon biblioteczny wymagają pilnego remontu... Nie jest jeszcze za późno i tej budowli należy przywrócić dawną świetność...
Od południowej strony znajduje się Pawilon biblioteczny... Ten obiekt jest w opłakanym stanie i wymaga szybkiej renowacji... Pałac na Mirowie otoczony jest dużym parkiem... Z przykrością muszę to powiedzieć ale liczne alejki wśród starych drzew są bardzo zaniedbane... W zachodniej części parku znajdują się schody, prowadzące do drogi, tym samym pozwalają pieszym skrócić trasę do pałacu...
Przed pałacem kwitną róże oraz żółte i pomarańczowe aksamitki które swoimi kolorami pięknie ubarwiają rabaty..
Bardzo dziękuję za odwiedziny i pozostawione komentarze...
Serdecznie wszystkich pozdrawiam...
